วันที่ 18 ธันวาคม 2567 นายแพทย์บัลลังก์ อูปพงษ์ รองอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ พร้อมด้วย นายเศรษฐ์ อัลยุฟรี เปิดการอบรมเชิงปฏิบัติการให้ความรู้และเก็บตัวอย่างตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA Test โดยใช้ชุดเก็บตัวอย่างด้วยตนเอง (HPV Self-Sampling) โดยมี นายอัศวชัย ช่วยพรหม ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 12 สงขลา ผู้บริหาร และเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานมะเร็งโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลของจังหวัดปัตตานี จำนวน 200 คน เข้าร่วม ณ ห้องประชุมคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดปัตตานี
นายแพทย์บัลลังก์ กล่าวว่า มะเร็งปากมดลูกเป็นภัยเงียบของสตรีไทย และเป็นโรคที่สตรีไทยไม่กล้าตรวจ เพราะมีความเขินอาย กลัวเจ็บ ซึ่งปัจจุบันนโยบายกระทรวงสาธารณสุขได้รณรงค์ให้เด็กหญิงไทยที่อายุถึงวัยได้รับการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันการเกิดมะเร็งปากมดลูก และได้บรรจุให้การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA Test เป็นสิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพื่อให้สตรีไทย อายุ 30-60 ปี ทุกคน ได้เข้าถึงบริการตรวจคัดกรอง
ทั้งนี้ จากข้อมูลการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในพื้นที่เขตสุขภาพที่ 12 พบว่า มีสตรีกลุ่มเป้าหมายได้รับการตรวจคัดกรองเพียง 2.4 แสนคน จากเป้าหมาย 1.1 ล้านคน จึงยังไม่ได้รับการตรวจคัดกรองเป็นจำนวนมากกว่า 8 แสนคน ในจำนวนนี้เป็นสตรีในพื้นที่จังหวัดปัตตานี 1.4 แสนคน ซึ่งถือว่าเป็นความเสี่ยงและภัยด้านสุขภาพในชุมชน โดยสาเหตุหลักที่ทำให้การตรวจคัดกรองไม่เป็นไปตามเป้าหมาย เนื่องจากประชากรกลุ่มเป้าหมายมีความกังวล เขินอาย กลัวการบาดเจ็บจากวิธีตรวจแบบเดิม ไม่สะดวกลางาน นอกจากนี้ยังมีสาเหตุเฉพาะจากบริบทพื้นที่ อาทิเช่น ขาดช่องทางการให้ความรู้ความเข้าใจ ความเชื่อทางศาสนาที่ไม่ถูกต้อง สามีไม่อนุญาต รวมถึงการเดินทาง บริการขนส่งสาธารณะเข้าไม่ถึง เนื่องจากอยู่ในพื้นที่ห่างไกล
นายแพทย์บัลลังก์ กล่าวต่ออีกว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดยศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 12 สงขลา จึงจัดทำโครงการถ่ายทอดองค์ความรู้และค้นหาผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกเชิงรุกในพื้นที่ 4 จังหวัดชายแดนใต้ ด้วยวิธี HPV DNA Test ซึ่งกิจกรรมประกอบด้วย การถ่ายทอดความรู้ด้านวิชาการ การสื่อสารทำความเข้าใจ และแนวทางปฏิบัติในการเก็บตัวอย่าง HPV DNA Test เพื่อการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก โดยใช้ชุดเก็บตัวอย่างด้วยตนเอง รวมถึงมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และบูรณาการความร่วมมือในการดำเนินงานถ่ายทอดความรู้ร่วมกับภาคีเครือข่ายในพื้นที่ ประกอบด้วย องค์การบริหารส่วนจังหวัดปัตตานี สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต 12 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปัตตานี โรงพยาบาลปัตตานี โรงพยาบาลชุมชน และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายกระทรวงสาธารณสุข ที่มุ่งเน้นด้านการพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ ประเด็น การเสริมสร้างสุขภาวะที่ดี เพื่อพัฒนาขีดสมรรถนะบริการด้านวิทยาศาสตร์การแพทย์ ที่สามารถตอบสนองต่อปัญหาทางการแพทย์และสาธารณสุข
“การอบรมในวันนี้ ประกอบด้วย ภาคบรรยาย และภาคปฏิบัติ เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ให้ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี HPV DNA Test โดยใช้ชุดเก็บตัวอย่างด้วยตนเอง และสามารถนำความรู้ที่ได้ไปถ่ายทอดให้ประชาชนในพื้นที่ของตนเองต่อไป โดยที่มุ่งหวังให้สตรี อายุ 30-60 ปี ในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกอย่างครอบคลุมทั่วถึง โดยใช้ชุดเก็บตัวอย่างด้วยตนเอง เพื่อลดความเขินอาย ความกลัว รวมถึงลดระยะเวลาในการเข้ารับบริการในสถานพยาบาล” นายแพทย์บัลลังก์ กล่าวทิ้งท้าย