กรมการแพทย์แผนไทยฯ จัดกิจกรรม น้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณ “พระบิดาแห่งการแพทย์แผนไทย”รัชกาลที่ 3 เชิญชวน ภาคีเครือข่ายแพทย์แผนไทย และประชาชนทั่วไปรำลึก ในพระมหากรุณาธิคุณ เนื่องใน “วันภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแห่งชาติ ปี 2567”
วันที่ 29 ตุลาคม 2567 ที่ บริเวณลานพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า สวนสมุนไพรเทวะเวสม์รมณีย์ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นายเดชอิศม์ ขาวทอง รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข นายแพทย์โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข นายแพทย์สมฤกษ์ จึงสมาน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก พร้อมด้วยคณะผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข ร่วมพิธีวางพุ่มดอกไม้ ถวายราชสดุดีพระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า รัชกาลที่ 3 “พระบิดาแห่งการแพทย์แผนไทย”เนื่องใน วันภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแห่งชาติ ปี 2567
นายสมศักดิ์ กล่าวว่า พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อมแก่พสกนิกรชาวไทย พระองค์ทรงประกอบพระราชกรณียกิจ น้อยใหญ่นานัปการ พระราชกรณียกิจ ที่สำคัญยิ่งประการหนึ่ง คือ การรวบรวมองค์ความรู้ด้านการแพทย์แผนไทย มาเผยแพร่ในวงกว้าง ทำให้ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยเป็นรากฐานที่สำคัญของระบบการแพทย์และการสาธารณสุขไทย นอกจากนี้ พระองค์ทรงปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร มีการจารึกตำราการแพทย์แผนไทย ติดประดับไว้ ตามศาลาราย และจัดสร้างรูปฤาษีดัดตน ตั้งไว้ศาลาละ 4 – 5 รูป รวม 16 หลัง และยังจารึกตำรายาต่างๆ ติดประดับไว้ในศาลาทั้ง 16 หลัง ซึ่งองค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ได้ประกาศรับรอง ให้ศิลาจารึก วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลก เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2554 นับเป็น พระมหากรุณาธิคุณที่ทำให้การแพทย์แผนไทย มีความเจริญรุ่งเรือง เกิดคุณูปการแก่ประชาชน ทางคณะรัฐมนตรีได้มีมติ เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 2558 เห็นชอบการถวาย พระราชสมัญญานาม“พระบิดาแห่งการแพทย์แผนไทย”แด่พระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า และกำหนดให้ วันที่ 29 ตุลาคม ของทุกปีเป็น “วันภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแห่งชาติ
นายแพทย์สมฤกษ์ กล่าวว่า กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ส่งเสริมให้คนไทยได้ร่วมรำลึกถึงพระเกียรติคุณของพระมหากษัตริย์ไทยที่มีต่อการคุ้มครองรักษา ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย รวมถึงการสร้างความเข้าใจ ความเชื่อมั่น ยกระดับ และนำไปใช้ประโยชน์จากองค์ความรู้ ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้าน และสมุนไพรไทย ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2542 เป็นกฎหมาย ที่ให้ความคุ้มครองสมุนไพรที่มีคุณค่าและมีความสำคัญในด้านต่างๆ อาทิ สมุนไพรที่มีค่าต่อการศึกษาวิจัยสมุนไพรที่มีความสำคัญทางด้านเศรษฐกิจ สมุนไพรใกล้สูญพันธุ์ และ การคุ้มครองถิ่นกำเนิดของสมุนไพร นอกจากนี้ ยังคุ้มครองตำราการแพทย์แผนไทยหรือตำรับยาแผนไทย มิให้เกิดการแสวงหาประโยชน์ในการต่อยอดภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแต่เพียงผู้เดียว โดยมีคณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยทำหน้าที่ให้คำแนะนำหรือคำปรึกษาในการออกกฎกระทรวง ระเบียบ ส่งเสริมและพัฒนาการใช้ประโยชน์ ตำราการแพทย์แผนไทยและตำรับยา แผนไทย นับเป็นมรดกทางภูมิปัญญาของบรรพชนที่สะสม องค์ความรู้ มาพัฒนาและถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น การมีกฎหมายคุ้มครองสมุนไพรไทย ตำราไทย นับเป็นการป้องกันการฉกฉวยภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยไปใช้ประโยชน์ทางการค้าและ เชิงพาณิชย์อย่างไม่เหมาะสม ทำให้ประเทศไทยสามารถปกป้องคุ้มครองภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและสมบัติไว้ และสามารถนำมาใช้ประโยชน์ทางสุขภาพและเศรษฐกิจได้อย่างถูกต้อง