กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) กระทรวงวัฒนธรรม ขับเคลื่อน “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” โครงการส่งเสริมและพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๗ ต่อยอดสู่เมนูอาหารยอดนิยม เสริมภาคการท่องเที่ยว หนุนความมั่นคงทางเศรษฐกิจให้ท้องถิ่น
14 มิ.ย. 67 นายประสพ เรียงเงิน อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม เปิดเผยว่า “อาหาร” เป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่สำคัญของมนุษย์ ที่สะท้อนความคิด วิถีชีวิต ประวัติศาสตร์ ความเชื่อ ตั้งแต่การเลือกวัตถุดิบ การประกอบอาหาร การปรุงรสอาหาร วิธีการรับประทาน ซึ่งแตกต่างกันไปตามเชื้อชาติ ขึ้นอยู่กับสภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม รวมถึงการติดต่อสัมพันธ์กับต่างชาติ ในทั่วทุกภูมิภาคของประเทศไทย ล้วนมีวัฒนธรรมการบริโภคอาหารอันมีอัตลักษณ์เฉพาะของท้องถิ่น มีอาหารพื้นถิ่นที่มีเสน่ห์ดึงดูดใจ มีรสชาติหลากหลาย เป็นที่ชื่นชอบทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ หลายเมนูเต็มเปี่ยมด้วยคุณประโยชน์ทางโภชนาการ มีสรรพคุณทางยา ส่งผลดีต่อสุขภาพ ตอบโจทย์ตามเทรนด์การบริโภคยุคปัจจุบัน และทุกเมนูอาหารล้วนมีเรื่องราวมีที่มา ทั้งในเชิงประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่ต้องส่งเสริมให้เกิดการต่อยอดและยั่งยืน
นายประสพ เปิดเผยอีกว่า เมื่อปี 2566 กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ได้ดำเนินการเฟ้นหา “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ภายใต้โครงการส่งเสริมและพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ซึ่งได้รับการตอบรับ โดยในหลายเมนูได้รับการพัฒนาต่อยอดให้เป็นเมนูยอดนิยม นำมาซึ่งรายได้ให้ภาคอุตสาหกรรมอาหาร ในปี 2567 นี้ จึงเป็นการจัดต่อเนื่องเป็นปีที่ 2 ด้วยการบูรณาการหน่วยงานภาคี อาทิ กรมการแพทย์แผนไทย การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม เพื่อเสริมสร้างรายได้ให้กับผู้ประกอบการอาหารในพื้นที่ สู่การขับเคลื่อนเศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์ในระดับประเทศ ตามยุทธศาสตร์ซอฟต์พาวเวอร์แห่งชาติ Thailand creative content agency (THACCA) กับ 11 กลุ่มอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ ด้วยการรวบรวมเมนูอาหารถิ่นที่กำลังจะเลือนหาย มาสร้างสรรค์ พัฒนา ยกระดับให้เป็นอาหารยอดนิยม เป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย รณรงค์ให้คนในพื้นที่เกิดความตระหนักภาคภูมิใจ และปลูกฝังค่านิยมการบริโภคนอาหารจากภูมิปัญญาพื้นบ้านแก่เยาวชนรุ่นใหม่ เพิ่มคุณค่าและมูลค่าให้อาหารไทย เป็น Soft power ส่งเสริมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้ท้องถิ่นจนถึงระดับประเทศ
แนวทางการดำเนินโครงการฯ อธิบดี สวธ. เผยว่า สวธ. ได้มอบหมายให้คณะกรรมการแต่ละจังหวัดดำเนินการคัดเลือกเมนูอาหารท้องถิ่นของตนเอง ตามหลักเกณฑ์การคัดเลือก 6 ด้าน ประกอบด้วย 1. ด้านประวัติความเป็นมา/ ภูมิปัญญา/ ด้านวิธีการปรุง/ เคล็ดลับ 2. ด้านคุณค่าควรแก่การสืบสานและถ่ายทอด 3. ด้านวัตถุดิบท้องถิ่นที่สำคัญของอาหาร 4. ด้านการเผยแพร่และพัฒนาต่อยอดเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์ 5. ด้านโภชนาการ และ 6. ด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม โดยจะคัดเลือกใน 3 เมนูหลัก ได้แก่ “อาหารคาว” “อาหารหวาน” และ “อาหารว่าง” ทั้งนี้ ตั้งแต่เริ่มต้นขั้นตอนเปิดรับสมัคร การคัดเลือกเมนูอาหารถิ่นระดับจังหวัด เมื่อได้เมนูอาหารแล้ว จะมีการเปิดให้ประชาชนในพื้นที่โหวตสุดยอดเมนูอาหารถิ่นของแต่ละจังหวัด ซึ่งกรมส่งเสริมวัฒนธรรม จะทำการประกาศเผยแพร่เมนูอาหารถิ่น ประจำปี 2567 ทั้ง 77 จังหวัด ภายในเดือน สิงหาคม 67 นี้ ต่อไป
โอกาสนี้ สวธ.ขอเชิญชวนประชาชนทั่วไป ได้มีส่วนร่วมเชิดชูอาหารถิ่น ทั่วประเทศไทย ด้วยการ Vote ให้คะแนนตราสัญลักษณ์ (Logo) / ป้าย “Thailand Best Local Food” เพื่อใช้สำหรับประชาสัมพันธ์โครงการ รวมถึงเผยแพร่ตามสถานประกอบการ ร้านอาหารที่จำหน่าย เมนูอาหารจากโครงการฯ อีกด้วย เปิดให้โหวตตั้งแต่วันจันทร์ที่ 17 – 24 มิถุนายน 2567 นี้ ทาง Facebook อาหารไทยถิ่น Thailand Best Local Food