เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2567 ณ ห้องประชุมพุทธรักษา2 วิทยาลัยอาชีวศึกษาฉะเชิงเทรา จ.ฉะเชิงเทรา สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน จัดกิจกรรมในโครงการ “VDO วีดีใจ CVC ก้าวไกล ห่างไกลเหล้าบุหรี่” ประจำปีการศึกษา 2566 โดยมีนักศึกษาเข้าร่วมกิจกรรมจำนวน 100 คน เพื่อยกระดับสู่สถานศึกษาลดปัจจัยเสี่ยง เพิ่มปัจจัยบวก ภายใต้ โครงการพัฒนาเครือข่ายและหนุนเสริมศักยภาพครูและแกนนำนักเรียนอาชีวศึกษา ป้องกันปัจจัยเสี่ยง (เหล้า บุหรี่) ในสถานศึกษา โดยหนุนเสริมกิจกรรมนี้เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องพิษภัยของเหล้า-บุหรี่ ซึ่งที่ผ่านมาได้ทำการจัดประกวด โดยให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมสร้างสรรค์คอนเทนต์เกี่ยวกับโทษของเหล้าบุหรี่ บนแพลตฟอร์มออนไลน์ จนได้ทีมผู้ชนะ ที่สามารถผลิตคลิปได้ถูกใจคณะกรรมการมากที่สุด ใช้วิธีการเล่าเรื่องเพื่อนเตือนเพื่อนให้ห่างไกลจากสิ่งไม่ดีเกี่ยวกับโทษของเหล้าและบุหรี่
นางสาวรุ่งอรุณ ลิ้มฬหะภัณ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยง สสส. กล่าวว่า แม้ว่าสถานการณ์ในปัจจุบันจะมีคนไทยเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับเหล้าบุหรี่ลดลง แต่ยังพบผู้ป่วยจากควันบุหรี่เพิ่ม ทั้งๆ ที่ไม่ได้เป็นผู้สูบเองประมาณปีละ 8,000 คน สร้างความสูญเสียทางเศรษฐกิจ เนื่องจากกระทรวงสาธารณสุขต้องสูญเสีย งบประมาณมาเป็นค่ารักษาพยาบาลผู้ป่วยจากบุหรี่ในอัตราที่สูงประมาณปีละ140,000 ล้านบาท และปัจจุบันนี้ยิ่งมีสิ่งจูงใจให้สูบบุหรี่ได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะบุหรี่ไฟฟ้าที่อันตรายไม่แพ้กัน ดังนั้น จึงเป็นที่มาของโครงการอบรมผู้นำภายใต้โครงการพัฒนาเครือข่ายและหนุนเสริมศักยภาพครูและแกนนำนักศึกษาอาชีวศึกษาป้องกันปัจจัยเสี่ยง (เหล้า บุหรี่) ในสถานศึกษาที่มุ่งเป้าไปที่กลุ่มเยาวชนแกนนำ ได้ใช้กิจกรรมการผลิตสื่อรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่และบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้โดนใจเยาวชน ผ่านการสร้างคอนเทนต์ในรูปแบบ TikTok จากนั้นมีการแข่งขันกันว่า TikTok กลุ่มไหนจะมีผู้เข้าถึงมากที่สุด ซึ่งถือเป็นสื่อที่ตรงเป้าหมายที่สุด
“การจะทำให้เด็กเยาวชนป้องกันปัจจัยเสี่ยงได้ คือการที่ให้เขาเป็นคนที่ตัดสินใจเอง และการเพิ่มประสบการณ์ ต้องเกิดจากสิ่งที่เขาสนใจ การที่ สสส. มาสนับสนุนวิทยาลัยอาชีวศึกษาฉะเชิงเทรา เพราะเชื่อว่าเยาวชนจะเป็นผู้ที่บอกเพื่อนและสื่อสารได้ตรงกับกลุ่มเป้าหมายมากกว่า เพราะเยาวชนไม่ต้องการการห้ามแต่จะทำอย่างไรให้เขามีวิธีคิด วิธีตัดสินใจและชวนเพื่อนๆ บนเหตุผลที่เหมาะสม โดยจะเป็นเกราะป้องกันให้เรื่องเหล้าบุหรี่ห่างไกลจากชีวิตเขาได้ในอนาคตเมื่อเขาเติบโตไปเป็นผู้ใหญ่และเป็นผู้ที่ทำประโยชน์ให้แก่สังคมในด้านที่ดีได้อย่างเต็มที่” นางสาวรุ่งอรุณ กล่าว
ดร.สุพจน์ ทองเหลือง ผู้อำนวยการวิทยาลัยอาชีวศึกษาฉะเชิงเทรา กล่าวว่า สำหรับโครงการลดปัจจัยเสี่ยงเหล้าและบุหรี่ถือเป็นโครงการที่ดีอย่างยิ่ง ซึ่งวิทยาลัยอาชีวศึกษาฉะเชิงเทราได้ร่วมโครงการของ สสส. ถือว่าได้ช่วยให้ความรู้กับคณะครูแกนนำและแกนนำนักเรียนอาชีวศึกษาอย่างมาก โดยหวังให้นักเรียนนักศึกษาได้ตระหนักถึงโทษของมหันตภัยเหล้าและบุหรี่ ซึ่งตนเองและคณะครูของทางวิทยาลัยแห่งนี้มักจะย้ำเตือนกับนักเรียนอาชีวศึกษาเสมอว่าสิ่งที่ไม่ดีไม่ต้องไปเรียนรู้ เพราะเหล้าบุหรี่นอกจากจะให้โทษแก่ตัวเอง ทำลายสุขภาพ และเสียทรัพย์สินแล้ว ยังนำไปสู่ปัญหาต่างๆ ในสังคมอีกมากมาย กิจกรรมในโครงการ “VDO วีดีใจ CVC ก้าวไกล ห่างไกลเหล้าบุหรี่” จึงเป็นหนึ่งในการรณรงค์และสร้างสรรค์คอนเทนต์ไปพร้อมๆ กัน ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ เพื่อหวังลดจำนวนนักดื่มและนักสูบหน้าใหม่
“เหล้าบุหรี่ เป็นมหันตภัยร้ายแรงต่อชีวิตของทุกคนโดยเฉพาะนักเรียนอาชีวศึกษา ซึ่งอยู่ในวัยอยากรู้อยากลอง เมื่ออยากลองร้อยละ 90 ก็เลิกไม่ได้แล้ว เพราะฉะนั้นสิ่งไม่ดีเราอย่าไปลอง ยิ่งลองชีวิตยิ่งพัง อย่างบุหรี่ ควันยิ่งเยอะยิ่งไปทำร้ายคนอื่นและทำร้ายตัวเองด้วย จนนำไปสู่ปัญหาการเงินติดขัด การที่แกนนำนักเรียนอาชีวศึกษาได้เข้าร่วมอบรมและทำกิจกรรมกับ สสส. พอเด็กมีองค์ความรู้แล้ว ก็สามารถไปเผยแพร่หรือบอกต่อคนรอบข้างให้ห่างไกลเหล้าบุหรี่ และคุณครูทุกคนก็ถือเป็นหนึ่งในบุคลากรที่จะช่วยตัดต้นตอของปัญหาตั้งแต่ตอนนี้ ไม่เช่นนั้นเด็กก็จะเสียหายไปมากกว่านี้” ดร.สุพจน์ กล่าว
นางสาวภิญญาพีชญ์ สารพร ครูแกนนำวิทยาลัยอาชีวศึกษาฉะเชิงเทรา กล่าวว่า ปัญหาที่พบหลักๆ ในสถานศึกษาและช่วงเทศกาลคือ นักเรียนอาชีวศึกษามักจะสูบบุหรี่ไฟฟ้าค่อนข้างมาก เนื่องจากเห็นตัวอย่างจากผู้คนส่วนใหญ่ในสังคมสูบกันในที่สาธารณะหรือในสื่อต่างๆ โดยไม่เกรงกลัวต่อกฎหมาย จึงชักชวนเยาวชนเหล่านี้เข้ามาร่วมโครงการของ สสส. ซึ่งมองเห็นว่าสามารถตอบโจทย์การใช้ชีวิตของเยาวชนเหล่านี้ โดยปัจจุบันพบว่าสื่อออนไลน์กำลังมีอิทธิพลต่อการรับรู้และการดำเนินชีวิตอย่างมาก และเป็นสังคมเฉพาะกลุ่มนักเรียนอาชีวศึกษา จึงประยุกต์ใช้โดยให้พวกเขาคิดคอนเทนต์โทษของเหล้าและบุหรี่ให้ออกมาอย่างสร้างสรรค์ นี่ถือเป็นการเรียนรู้นอกตำรารวมถึงยังทำให้นักเรียนอาชีวศึกษาได้ทำอะไรใหม่ๆ เป็นประโยชน์ต่อสังคมด้วย หลังอบรมและผลิตสื่อรณรงค์เสร็จสิ้นก็ได้ผลตอบรับค่อนข้างดี กลุ่มนักเรียนอาชีวศึกษาที่หลงผิดเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับเหล้าและบุหรี่ ได้ตระหนักรู้ถึงโทษมากขึ้นและเกรงกลัวต่อกฎหมายบุหรี่ไฟฟ้า ในที่สุดก็ไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้อีก
“โครงการแบบนี้มีค่อนข้างน้อยมากที่จะเข้ามาร่วมกับสถานศึกษาอาชีวศึกษา ในการทำให้เด็กได้เห็นพิษภัยเหล้าบุหรี่ได้อย่างชัดเจน ซึ่งวัยนี้เป็นวัยหัวเลี้ยวหัวต่อ อยากรู้อยากลอง ทั้งบุหรี่ไฟฟ้า และดื่มเหล้าในช่วงเทศกาลเขาก็จะลอง จะไม่ค่อยรู้ถึงโทษแม้จะเตือนก็ไม่สนใจ พอมีโครงการนี้เข้ามา ทุกคนสามารถสร้างคอนเทนต์ได้ จึงให้เด็กๆ คิดคอนเทนต์พิษภัยของเหล้าและบุหรี่ขึ้นมาและต้องเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวที่สุด อย่างน้อยทำออกมาแล้วก็ได้ซึมซับโทษต่างๆ และเตือนใจเด็กๆ ไปเรื่อยๆ จนพวกเขาห่างไกลจากอบายมุขเหล่านี้ ซึ่งสามารถดึงกลุ่มนักเรียนอาชีวศึกษาที่ดื่มเหล้า สูบบุหรี่ไฟฟ้า ให้หันมาพัฒนาตัวเองไปในทางที่ดีขึ้น จากการสอบถามหลายคนไม่อยากสูบบุหรี่ไฟฟ้าแล้ว” นางสาวภิญญาพีชญ์ กล่าว
นางสาวณัฐชา นกครุฑ แกนนำนักเรียนวิทยาลัยอาชีวศึกษาฉะเชิงเทรา ผู้ชนะโครงการ “VDO วีดีใจ CVC ก้าวไกล ห่างไกลเหล้าบุหรี่” กล่าวว่า รู้สึกภูมิใจที่ได้ใช้แพลตฟอร์ม TikTok ผลิตคลิปร่วมกับเพื่อนๆ จำนวน 5 คน โดยใช้วิธีการเล่าเรื่องให้เพื่อนช่วยเตือนเพื่อนไม่ให้เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับเหล้าและบุหรี่ โดยใช้เทคนิคการตัดต่อและใส่ดนตรีเพื่อให้ดูน่าสนใจและตรงกับกลุ่มเป้าหมายในแพลตฟอร์มออนไลน์ อีกทั้งยังได้นำคลิปนี้ส่งต่อให้คนในครอบครัวได้รับชม การผลิตสื่อเป็นวีดีโอสั้นและโพสต์ลงใน TikTok ทำให้คนหันมาสนใจจริงๆ โดยวัดจากจำนวนผู้เข้าชมที่เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ และจะผลิตคอนเทนต์แบบนี้เตือนภัยคนรุ่นใหม่ต่อไป อย่างน้อยก็ได้ใช้พื้นที่ของตัวเองสร้างประโยชน์ให้กับคนรอบข้างให้ห่างไกลจากเหล้าและบุหรี่ได้