โครงการเกษตรวิชญา เฉลิมพระเกียรติ เนื่องในโอกาสมหามงคลพระราชพิธีบรมราชาภิเษก จัดขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเฉลิมพระเกียรติ เนื่องในโอกาสมหามงคลพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ซึ่งเป็นโครงการพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 ทรงมุ่งสืบสาน รักษา และต่อยอดโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริและแนวพระราชดำริต่างๆ เมื่อครั้งทรงดำรงพระราชอิสริยยศ สมเด็จพระบรมโอสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ได้พระราชทานที่ดินส่วนพระองค์บริเวณบ้านกองแหะ หมู่ที่ 4 ตำบลโป่งแยง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ เนื้อที่จำนวน 1,350 ไร่ ให้กับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เพื่อจัดทำเป็นศูนย์การเรียนรู้ด้านการเกษตรในรูปแบบศูนย์การศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ และได้พระราชทานชื่อศูนย์การเรียนรู้ด้านการเกษตรบ้านกองแหะ ตำบลโป่งแยง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ ว่า “เกษตรวิชญา” แปลว่า “ปราชญ์แห่งการเกษตร”
กรมพัฒนาที่ดิน ได้รับมอบหมายจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ให้ร่วมกับกรมชลประทานและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง สำรวจวิเคราะห์ข้อมูล วางแผนการใช้ที่ดินให้สอดคล้องกับศักยภาพของที่ดิน และทรัพยากรธรรมชาติที่มีในพื้นที่ ซึ่งกรมพัฒนาที่ดิน เป็นหน่วยงานหลักในดำเนินการจัดสร้างอาคาร ระบบสาธารณูปโภค สาธารณูปการ จัดเตรียมพื้นที่การเกษตรที่เหมาะสม เพื่อจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ ฟื้นฟูปรับปรุงดิน พัฒนาแหล่งน้ำ ปลูกสร้างธนาคารอาหารชุมชน โดยการฟื้นฟูและพัฒนาพื้นที่ป่าเสื่อมโทรม การอนุรักษ์แหล่งต้นน้ำลำธาร และทรัพยากรธรรมชาติ แบบชุมชนมีส่วนร่วม เป็นแหล่งรวบรวมและพัฒนาพืชสมุนไพรให้มีความหลากหลาย เป็นแหล่งผลิตอาหารตามธรรมชาติทั้งพืชผัก ผลไม้ พืชสมุนไพร สัตว์เลี้ยง และสัตว์ป่า รวมทั้งเป็นแหล่งเรียนรู้และศึกษาดูงาน
และในวันพุธที่ 31 กรกฎาคม 2562 ได้มีพิธีเปิดงานโครงการเกษตรวิชญาเฉลิมพระเกียรติ ฯ อย่างเป็นทางการ ณ โครงการเกษตรวิชญา บ้านกองแหะ ต.โป่งแยง อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ ซึ่งได้รับเกียรติจาก ร้อยเอกธรรมนัส พรหมเผ่า รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นประธานเปิดงาน นายคมสัน สุวรรณอำพา รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่กล่าวต้อนรับ และ นายมีศักดิ์ ภักดีคง รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวรายงานวัตถุประสงค์ฯ โดยมีนางสาวเบญจพร ชาครานนท์ อธิบดีกรมพัฒนาที่ดิน พร้อมด้วยนายสถาพร ใจอารีย์ รองอธิบดีกรมพัฒนาที่ดินด้านวิชาการ ผู้บริหารกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หมอดินอาสา เกษตรกร นักเรียน ทหาร จิตอาสาพระราชทาน และหน่วยงานราชการในพื้นที่ เข้าร่วมงานประมาณ 600 คน ซึ่งกิจกรรมภายในงานประกอบด้วย พิธีถวายความเคารพต่อหน้าพระบรมฉายาลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และเปิดกรวยสักการะ ถวายความเคารพ วงดุริยางค์บรรเลงเพลงสรรเสริญพระบารมี และเพลงสดุดีจอมราชา ประธานพิธีและผู้ร่วมงานร่วมร้องเพลงโดยพร้อมเพรียง
รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ยังได้มอบปัจจัยการผลิตและบัตรดินดีให้แก่เกษตรกรในพื้นที่โครงการ จำนวน 54 ราย มอบหมวกให้แก่มัคคุเทศก์น้อยโรงเรียนบ้านกองแหะ มอบต้นไม้ให้แก่เกษตรกรโครงการอนุรักษ์พื้นที่ป่าไม้ มอบเมล็ดพันธุ์ข้าวให้แก่เกษตรกรบ้านกองแหะ มอบเมล็ดพันธุ์พืชปุ๋ยสดให้แก่เกษตรบ้านกองแหะ มอบพันธุ์ปลาให้แก่เกษตรกรโครงการเกษตรวิชญา มอบสมุดบัญชีครัวเรือนให้แก่ปราชญ์เกษตรโครงการเกษตรวิชญา และเยี่ยมชมการจัดนิทรรศการปราชญ์แห่งการเกษตร คลินิกเกษตรเคลื่อนที่ เปิดเวทีเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ปราชญ์แห่งเกษตร ประกวดร้องเพลงพระราชนิพนธ์ และตลาดสินค้าเกษตรอินทรีย์และเครือข่ายโครงการหลวง โครงการเกษตรวิชญา เฉลิมพระเกียรติฯ และคณะผู้บริหารกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ยังได้ร่วมกิจกรรมจิตอาสาปลูกต้นรวงผึ้ง จำนวน 210 ต้น เพื่อเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงพระราชทานที่ดินแห่งนี้ทำโครงการ “เกษตรวิชญา” รวมทั้งร่วมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงพระราชทานโครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดำริ “เราทำความดี ด้วยหัวใจ”และเพื่อสนองงานตามแนวพระราชดำริที่ทรงเน้นให้โครงการเกษตรวิชญา เป็นศูนย์เรียนรู้พัฒนาด้านการเกษตร การอนุรักษ์และใช้ทรัพยากรธรรมชาติบนที่สูงอย่างยั่งยืน
ทั้งนี้ กรมพัฒนาที่ดิน ได้เข้าดำเนินงานด้านการพัฒนาที่ดินในโครงการเกษตรวิชญาตั้งแต่ปี 2547 โดยมีกิจกรรมในการพัฒนาที่ดิน ประกอบด้วย 10 กิจกรรมดังนี้ 1) กิจกรรมจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ 2) กิจกรรมสาธิตการปรับปรุงบำรุงดิน ได้แก่ สาธิตการใช้ปุ๋ยพืชสด สาธิตการทำและการใช้น้ำหมักชีวภาพ สาธิตการทำปุ๋ยหมักสูตรพระราชทาน 3) กิจกรรมสำรวจจัดทำพื้นที่ระดับขอบเขตและวางแผนการใช้ที่ดิน 4) กิจกรรมปรับปรุงซ่อมแซมระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ 5) กิจกรรมก่อสร้างและซ่อมแซมเส้นทางลำเลียง 6) ซ่อมแซมบ้านพัก 7) กิจกรรมขยายเขตระบบไฟ 8) กิจกรรมปรับปรุงระบบประปา 9) กิจกรรมปรับปรุงภูมิทัศน์ 10) กิจกรรมปรับปรุงศูนย์เรียนรู้การพัฒนาในโครงการฯ ซึ่งกรมพัฒนาที่ดินได้ดำเนินงานมาอย่างต่อเนื่อง สำหรับโครงการเกษตรวิชญา เฉลิมพระเกียรติ เนื่องในโอกาสมหามงคลพระราชพิธีบรมราชาภิเษก จึงเป็นการร่วมแสดงความจงรักภักดี และน้อมนำพระราชปณิธานด้านการพัฒนาการเกษตรอย่างยั่งยืน การอนุรักษ์ดินและน้ำ ช่วยยกระดับชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในพื้นที่โครงการฯ ให้อยู่ในระดับที่ดีขึ้น ประชาชนบริเวณรอบโครงการฯ มีงานทำและก่อให้เกิดรายได้ให้กับครอบครัว รวมถึงเป็นแหล่งผลิตอาหารและพืชสมุนไพรให้เพียงพอกับความต้องการในการดำรงชีวิตประจำวัน และเป็นการสืบสาน รักษา และต่อยอด โครงการเกษตรวิชญา ตามพระราชดำริในการบำบัดทุกข์และบำรุงสุขให้แก่ประชาชนและพัฒนาประเทศชาติให้เจริญก้าวหน้าสืบไป
…………………………………………………………………..