กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) โดย ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมวัสดุ ร่วมกับจังหวัดเลย ณ กลุ่มทอผ้าและตัดเย็บบ้านสันติภาพพัฒนา ตำบลโนนป่าซาง อำเภอผาขาว จังหวัดเลย ประสบผลสำเร็จพัฒนา “ผลิตภัณฑ์ผ้าทอสะท้อนความร้อน” จากการดำเนินโครงการการย้อมผ้าพื้นถิ่นด้วยดินลูกรังที่พัฒนาให้เกิดการสะท้อนความร้อน ภายใต้กรอบโครงการพัฒนานวอัตลักษณ์ ยกระดับชุมชนนวัตกรรม
จุดเด่นผลิตภัณฑ์
1) ใช้วัตถุดิบที่มีและผลิตขึ้นในพื้นที่
2) เป็นผ้าที่สะท้อนความร้อนได้ดีกว่าผ้าทั่วไป
ทีมวิจัย วว. ได้นำวัตถุดิบที่มีในพื้นที่ของบ้านสันติภาพพัฒนา ตำบลโนนป่าซาง อำเภอผาขาว จังหวัดเลย ซึ่งเป็นแหล่งที่มีดินลูกรังสีแดงสดและมีพืชที่มีเปลือกให้สีหลายชนิด เช่น ประดู่ จาน (ทองกวาว) เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีพืชที่เปลือกมีความเป็นด่างสูงเป็นจำนวนมาก เช่น ยูคาลิปตัส ฝรั่ง โดยนำมาพัฒนาเพื่อให้มีฟังก์ชันการใช้งานที่แตกต่างจากงานของกลุ่มทอผ้าและตัดเย็บบ้านสันติภาพเดิม เพื่อให้เกิดอัตลักษณ์ใหม่ขึ้นกับชุมชน
ด้วยการใช้เม็ดสีจากดินลูกรังที่ถูกพัฒนาให้สะท้อนความร้อนด้วยเทคโนโลยีที่ วว. พัฒนาขึ้น แล้วนำไปย้อมด้ายโดยผสมกับน้ำเปลือกไม้เพื่อช่วยในการกระจายตัวและยึดติดกับด้าย จากนั้นใช้พืชที่มีความเป็นด่างสูงในการตรึงสีของดินไม่ให้หลุดออกจากด้ายอีกครั้ง แล้วนำไปทอเป็นผืน ทำให้ผ้าทอเป็นผ้าสะท้อนความร้อนและมีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น ซึ่งยังไม่มีพื้นที่อื่นผลิตผ้าชนิดนี้
นอกจากนี้ วว. ยังได้ออกแบบสัญลักษณ์ของกลุ่มให้มีความเป็นเอกลักษณ์ท้องถิ่น โดยใช้ไม้ไผ่ซางและชื่อหมู่บ้านสันติภาพเป็นตัวตั้งต้นในการสร้างสัญลักษณ์ที่ใช้กับผ้าทอ ทำให้มีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกับพื้นที่ทั้งตัวผลิตภัณฑ์และตราสัญลักษณ์ผลิตภัณฑ์
ผลลัพธ์ที่กลุ่มฯ ได้รับจากการบูรณาดำเนินงานของ วว. กับพันธมิตรจังหวัดเลย คือ ปัจจุบันสมาชิกในกลุ่มทอผ้าและตัดเย็บบ้านสันติภาพพัฒนา ได้ย้อมผ้าและนำผ้าไปทอเป็นผืน จำหน่ายเป็นผ้าสะท้อนความร้อนซึ่งได้ราคาเพิ่มขึ้น ดังนี้
1) ผ้าฝ้ายสะท้อนความร้อนสามารถจำหน่ายในราคาที่สูงกว่าผ้าฝ้ายปกติ จาก 150 บาทต่อเมตร เป็น 300 บาทต่อเมตร เพิ่มขึ้น 100 % เมื่อเทียบกับราคาเดิม
2) ผ้าไหมสะท้อนความร้อนสามารถจำหน่ายในราคาที่สูงกว่าผ้าไหมปกติจาก 800 บาทต่อเมตร เป็น 1,200 บาทต่อเมตร เพิ่มขึ้น 50% เมื่อเทียบกับราคาเดิม
สอบถามรายละเอียด “ผลิตภัณฑ์ผ้าทอสะท้อนความร้อน” และรับบริการจาก วว. ติดต่อได้ที่ โทร. 0 2577 9000, 0 2577 9427 (ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมวัสดุ) โทรสาร. 0 2577 9426 อีเมล siriporn@tistr.or.th