อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ หรือที่ชาวบ้านรู้จักกันในชื่อ โครงการห้วยโสมง ก่อสร้างแล้วเสร็จเมื่อปี 2559 ตั้งอยู่ในพื้นที่บ้านแก่งยาว ตำบลแก่งดินสอ อำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี เดิมพื้นที่จังหวัดปราจีนบุรี ประสบปัญหาในเรื่องการบริหารจัดการน้ำ ทั้งในด้านภาคการเกษตร น้ำเพื่อการอุปโภคบริโภค เนื่องจากไม่มีแหล่งเก็บกักน้ำให้เพียงพอต่อความต้องการของราษฎร ซึ่งในบางพื้นที่ต้องอาศัยน้ำจากใต้ดินเป็นแหล่งน้ำดิบสำหรับการผลิตน้ำประปา และในช่วงฤดูแล้งแหล่งน้ำต่างๆ ก็ตื้นเขิน ไม่สามารถเก็บกักน้ำได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ อีกทั้งในฤดูฝนยังเกิดปัญหาน้ำท่วมซ้ำซากในเขตพื้นที่อำเภอกบินทร์บุรี และพื้นที่ใกล้เคียง เนื่องจากประสิทธิภาพของระบบระบายน้ำไม่เพียงพอ ทั้งยังประสบกับปัญหาภาวะน้ำเค็มในช่วงฤดูแล้งจากน้ำทะเลหนุน ซึ่งส่งผลกระทบต่อทุกภาคส่วน แต่ภายหลังการก่อสร้างโครงการอ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ขึ้นพบว่าปัญหาต่างๆ ได้บรรเทาลงหรือแทบจะไม่เกิดขึ้นอีกเลย
นายชยันต์ เมืองสง ผู้ทรงคุณวุฒิด้านวิศวกรรมโยธา (ด้านควบคุมการก่อสร้าง) กรมชลประทาน เปิดเผยว่า อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นนับว่าโครงการชลประทานขนาดใหญ่ ซึ่งสามารถเก็บกักน้ำได้กว่า 295 ล้านลูกบาศก์เมตร ภายใต้โครงการพัฒนาพื้นที่ราบเชิงเขาจังหวัดปราจีนบุรี – สระแก้ว มีพื้นที่ชลประทานอยู่ในเขตตำบลแก่งดินสอ อำเภอนาคี ตำบลเมืองเก่า ตำบลบ่อทอง และตำบลบ้านนา อำเภอกบินทร์บุรี เมื่อปี 2521 ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีพระราชดำริ ให้ดำเนินการจัดหาแหล่งน้ำไว้ให้ราษฎรใช้ทำการเพาะปลูกได้ทั้งในฤดูฝน และฤดูแล้ง รวมถึงเพื่อการอุปโภค บริโภค ตลอดทั้งปี โดยให้กรมชลประทานวางโครงการอ่างเก็บน้ำในลุ่มน้ำห้วยพระปรง และลุ่มน้ำห้วยโสมง ซึ่งเป็นลำน้ำสาขาของแม่น้ำปราจีนบุรี
สำหรับโครงการอ่างนฤบดินทรจินดาฯ ประกอบด้วย 2 ส่วนสำคัญ คือ อ่างเก็บน้ำ และส่วนของระบบส่งน้ำและระบายน้ำ ครอบคลุมพื้นที่ชลประทานกว่า 111,300 ไร่ ปัจจุบันเขื่อนเก็บกักน้ำได้ดำเนินการก่อสร้างแล้วเสร็จ และเริ่มเก็บกักน้ำมาตั้งแต่ปี 2559 ที่ผ่านมา ขณะนี้เหลือเพียงการก่อสร้างระบบชลประทานฝั่งซ้ายและฝั่งขวา เพื่อขยายพื้นที่ ส่งน้ำให้ครอบคลุมพื้นที่เกษตรกรรม และช่วยระบายน้ำส่วนเกินไม่ให้เกิดปัญหาอุทกภัยในพื้นที่ดังกล่าว โดยงานก่อสร้างคืบหน้าไปแล้วกว่าร้อยละ 41 ของแผนการดำเนินงาน ซึ่งคาดว่าจะแล้วเสร็จทั้งโครงการภายในปี 2563
โครงการอ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สามารถบรรเทาปัญหาอุทกภัยที่เกิดขึ้นในลุ่มน้ำปราจีนบุรีได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะพื้นที่ชุมชนตลาดเก่า อำเภอกบินทร์บุรี ทำให้ไม่มีปัญหาน้ำท่วมเหมือนเช่นในอดีตที่ผ่านมา อีกทั้งน้ำที่เก็บกักไว้ในอ่างเก็บน้ำยังสามารถระบายน้ำเพื่อช่วยผลักดันน้ำเค็มได้ ทำให้ในปี 2560 ที่ผ่านมา ไม่มีปัญหาน้ำเค็มรุกล้ำเข้ามาในแม่น้ำปราจีนบุรีอีกเลย ขณะเดียวกันกรมชลประทานยังได้ดำเนินโครงการส่งเสริมด้านการเกษตรและการส่งเสริมอาชีพให้แก่ราษฎรที่ได้รับผลกระทบจากการก่อสร้างโครงการฯ ตลอดจนราษฎรในพื้นที่ใกล้เคียงอีกด้วย
**************************
กรมชลประทาน
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์