วันที่ 20 กันยายน 2566 เวลา 10.00 น. นายพงศ์รัตน์ ภิรมย์รัตน์ อธิบดีกรมโยธาธิการและผังเมือง เป็นประธานในพิธีเปิดถนนโครงการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่บริเวณถนนพัฒนาการคูขวาง (ตลาดนัดเสาร์ – อาทิตย์) – ถนนเฉลิมพระเกียรติ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยมี นายอภินันท์ เผือกผ่อง ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช กล่าวต้อนรับ และนายจิรวัฒน์ สุวรรณลิขิต โยธาธิการและผังเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช กล่าวรายงาน โครงการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่ถือเป็นก้าวแห่งความสำเร็จในการพัฒนาเมืองแบบราษฎร์ – รัฐ โดยเปิดโอกาสให้คนในชุมชนมีส่วนร่วมในการพัฒนา ร่วมขับเคลื่อนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสู่สิ่งที่ดี change for good ในชุมชน แก้ปัญหาที่ดินตาบอดให้สามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์ในพื้นที่ได้ พัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ลดความเหลื่อมล้ำ เพิ่มมูลค่าที่ดิน กระตุ้นให้เศรษฐกิจเติบโต และสามารถพัฒนาเมืองได้ตามที่วางผังเมืองไว้อย่างเป็นระบบ ส่งผลให้เมืองมีศักยภาพในการรองรับการขยายตัวของเมือง และเกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน
นายพงศ์รัตน์ ภิรมย์รัตน์ อธิบดีกรมโยธาธิการและผังเมือง กล่าวว่า โครงการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่เป็นหนึ่งในภารกิจสำคัญด้านการพัฒนาเมืองที่กรมโยธาธิการและผังเมืองนำมาใช้ในการพัฒนาพื้นที่ ส่งเสริมให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมกับรัฐ พัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และแก้ปัญหาที่ดินตาบอด ซึ่งหลังจากการจัดรูปที่ดินแล้วที่ดินทุกแปลงจะติดถนน มีทางเข้า-ออกสะดวก ได้มาตรฐาน เป็นระเบียบ เจ้าของที่ดินยังคงอยู่ในพื้นที่เดิม ไม่ต้องย้ายออกไปแบบการเวนคืนที่ดิน ที่ดินสามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างคุ้มค่า มูลค่าที่ดินเพิ่มขึ้น ดำเนินการโดยเจ้าของที่ดินร่วมกันปันส่วนที่ดินของตนมาเพื่อพัฒนาโครงการ ใช้หลักการพูดคุยเพื่อให้เจ้าของที่ดินเห็นความสำคัญ เห็นประโยชน์ และยินยอมเข้าร่วมโครงการในลักษณะ “การเป็นหุ้นส่วนในการพัฒนา” ซึ่งจะสามารถแก้ปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนไปพร้อมกับการพัฒนาพื้นที่ เสริมสร้างศักยภาพของชุมชน กระจายความเจริญ ลดความเหลื่อมล้ำจากการเข้าถึงบริการพื้นฐาน ส่งผลถึงการที่จะช่วยกันทําให้พี่น้องประชาชนร่วมมือกับส่วนราชการในอนาคตเพื่อพัฒนาท้องถิ่นของตนให้เป็นเมืองหรือ “ชุมชนที่ยั่งยืน” โดยมีนโยบายให้ ทุกจังหวัดดำเนินโครงการก่อสร้างถนนตามผังเมืองรวมโดยใช้การจัดรูปที่ดินฯ เป็นกลไกดำเนินการ ปัจจุบันได้ดำเนินการไปแล้ว 54 จังหวัด 68 โครงการ ซึ่งสำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช ร่วมกับ เทศบาลนครนครศรีธรรมราช และองค์การบริหารส่วนตำบลปากนคร ดำเนินโครงการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่บริเวณถนนพัฒนาการคูขวาง (ตลาดนัดเสาร์ – อาทิตย์) – ถนนเฉลิมพระเกียรติ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช เป็นโครงการนำร่องของจังหวัดนครศรีธรรมราช เนื่องจากพื้นที่บริเวณดังกล่าวเป็นพื้นที่ตาบอด ไม่มีทางเข้า – ออก หรือบางแปลงมีการกันเขตทางสาธารณะไว้ในระวางที่ดิน แต่พื้นที่จริงไม่มีสภาพทาง มีน้ำท่วมขังในฤดูฝน พื้นที่ถูกทิ้งรกร้างไม่ได้ใช้ประโยชน์มากว่า 20 ปี ทำให้เจ้าของที่ดินในพื้นที่นี้สูญเสียโอกาสในการพัฒนา สำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราชจึงเห็นควรพัฒนาพื้นที่นี้ด้วยวิธีการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่ และเชิญชวนประชาชนในบริเวณนี้เข้าร่วมโครงการ ซึ่งได้รับการตอบรับและเริ่มดำเนินการเมื่อปี 2562
โครงการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่ บริเวณถนนพัฒนาการคูขวาง (ตลาดนัดเสาร์ – อาทิตย์) – ถนนเฉลิมพระเกียรติ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช อยู่ในเขตผังเมืองรวมเมืองนครศรีธรรมราช พ.ศ. 2562 มีขนาดพื้นที่โครงการ 197 ไร่ 2 งาน 67.2 ตารางวา จำนวนแปลงที่ดิน 138 แปลง เจ้าของที่ดินจำนวน 120 ราย โดยมีการพัฒนาที่ดิน รวมถึงสาธารณูปโภคและสาธารณูปการในพื้นที่ ได้แก่ การก่อสร้างถนนตามผังเมืองรวมสาย ข6 เขตทาง16 เมตร ความยาว 1,428 เมตร สาย ง4 บางส่วน ขนาดเขตทาง 20 เมตร ความยาว 173 เมตร รวมระบบไฟฟ้า ประปา และระบบระบายน้ำ ซึ่งกรมโยธาธิการและผังเมืองได้จัดสรรงบประมาณประจำปี พ.ศ. 2563-2565 จำนวน 53,950,000 บาท เพื่อก่อสร้างถนนดังกล่าว และก่อสร้างถนนโครงข่ายในพื้นที่ขนาดเขตทาง 9 และ 12 เมตร อีก 12 สาย ความยาวรวม 2,457 เมตร รวมถึงสวนสาธารณะ ขนาดพื้นที่ 2 ไร่ โดยการดำเนินโครงการจัดรูปที่ดินฯ ทำให้ที่ดินทุกแปลงติดถนนและมีรูปแปลงที่ดินมีความสวยงามและสามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มศักยภาพ มีพื้นที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินสำหรับพลเมืองใช้ร่วมกันเพิ่มขึ้น 25 – 1 – 53.7 ไร่ โดยรัฐประหยัดงบประมาณเวนคืนที่ดินในการก่อสร้างถนนและสวนสาธารณะกว่า 71 ล้านบาท เนื่องจากที่ดินในการก่อสร้างและงบประมาณที่ใช้พัฒนาโครงการบางส่วนได้มาจากการสละที่ดินของเจ้าของที่ดินผู้เข้าร่วมโครงการ และประหยัดงบประมาณพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานสาธารณะจากที่ประชาชนสนับสนุนงบประมาณอีก ราว 75 ล้านบาทด้วย
นายอภินันท์ เผือกผ่อง ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช กล่าวเพิ่มเติมว่า หลังจากดำเนินโครงการแล้วเสร็จ ชาวเมืองนครศรีธรรมราชได้รับประโยชน์ในหลายมิติ โครงการทำให้ประชาชนสามารถใช้ประโยชน์ที่ดิน มีถนนที่ได้มาตรฐานที่เชื่อมโยงเส้นทางระหว่างถนนพัฒนาการคูขวาง และถนนเฉลิมพระเกียรติ โดยสามารถช่วยบรรเทาปัญหาการจราจรอย่างเป็นระบบ เกิดความสะดวกในการเดินทางของประชาชน มีสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ มีพื้นที่ประกอบกิจกรรมการค้า การบริการเพิ่มขึ้น และยังเป็นพื้นที่ตลาดนัดวันเสาร์-อาทิตย์ ที่ประชาชนเดินทางมาค้าขาย-จับจ่ายสะดวก เศรษฐกิจหมุนเวียนในพื้นที่ ที่ดินหลังดำเนินโครงการมีมูลค่าสูงขึ้นกว่า 3.7 เท่า รวมถึงการเพิ่มขึ้นของรายได้ชุมชน และภาษีท้องถิ่น รวมทั้งเทศบาลนครนครศรีธรรมราช สามารถบริหารจัดการพื้นที่บริเวณตลาดนัดวันเสาร์-อาทิตย์ได้ดีขึ้น มีการจัดเก็บขยะและจัดระเบียบพื้นที่ได้ดีขึ้น ทำให้เมืองสะอาด สวยงามขึ้น เกิดคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ถือเป็นประโยชน์กับจังหวัดนครศรีธรรมราชอย่างยิ่ง
จากการดำเนินโครงการจัดรูปที่ดินฯ โครงการนี้ มีประชาชนที่มีที่ดินตาบอดในเขตพื้นที่เมืองที่รอการพัฒนา และประชาชนในอำเภออื่น เข้ามาติดต่อสำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช เพื่อให้ดำเนินโครงการจัดรูปที่ดินฯ โดยสำนักงานโยธธิการและผังเมืองอยู่ระหว่างเตรียมดำเนินโครงการแห่งที่ 2 บริเวณถนนตามผังเมือง สาย ข 9 จะเห็นได้ว่าโครงการจัดรูปที่ดินฯ เกิดการพัฒนาอย่างเป็นรูปธรรมและได้รับความร่วมมือจากหลายฝ่าย จึงเป็นตัวอย่างให้เกิดการขยายผลการพัฒนาพื้นที่แบบมีส่วนร่วมระหว่างรัฐกับเอกชน ให้กับพื้นที่อื่น ๆ ได้ ผลตอบรับที่ดีจากหลายภาคส่วน รวมถึงการทำงานแบบบูรณาการร่วมกัน ระหว่างภาครัฐและภาคเอกชน และได้รับความร่วมมือจากหลายฝ่าย ทำให้โครงการนี้ได้รับรางวัลเลิศรัฐ การบริหารราชการแบบมีส่วนร่วมประจำปี 2566 ประเภทรางวัลสัมฤทธิผลประชาชนมีส่วนร่วม (Effective Change) ระดับดี จึงเป็นสิ่งที่น่าภาคภูมิใจในความสำเร็จของการดำเนินโครงการจัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่บริเวณถนนพัฒนาการคูขวาง (ตลาดนัดเสาร์ – อาทิตย์) – ถนนเฉลิมพระเกียรติ อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราชแห่งนี้
“จัดรูปที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่ : พัฒนาพื้นที่ พัฒนาเมือง พัฒนาคุณภาพชีวิต”