กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) โดย ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมวัสดุ ภายใต้การดำเนินงาน โครงการเสริมสร้างเศรษฐกิจฐานรากให้กับชุมชนกลุ่มไม้ดอกไม้ประดับด้วยนวัตกรรมเกษตร ด้วยแนวทางมาลัยวิทยสถาน อว. ซึ่งได้รับการสนับสนุนทุนวิจัยจาก สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) จัดการอบรมเชิงปฏิบัติการหลักสูตร “การพัฒนากระถางตุ๊กตาดินเผา” ให้แก่ กลุ่มแปลงใหญ่ไม้ดอกไม้ประดับ บ้านอุมลัว อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย เมื่อวันที่ 23-24 มิถุนายน 2565 เพื่อเพิ่มมูลค่าไม้ดอกไม้ประดับ โดยการจำหน่ายต้นไม้พร้อมกระถางที่เป็นอัตลักษณ์ของด่านซ้าย ซึ่งเป็นการเพิ่มมูลค่าวัสดุท้องถิ่น สร้างรายได้เสริม สร้างอัตลักษณ์ของกระถางดินเผาผีตาโขนอย่างเป็นรูปธรรม
กระถางตุ๊กกาดินเผาผีตาโขน ที่ วว. จัดอบรมดังกล่าว มีจุดเด่นของเทคโนโลยี คือ การนำดินพื้นถิ่นมาปรับปรุงสูตร เพื่อให้เหมาะสมต่อการขึ้นรูป โดยการปั้นอิสระและการเผาที่ไม่ให้เกิดรอยแตก เน้นการใช้เทคนิคขึ้นรูปเป็นแผ่นดินบางๆ หรือแผ่นสแล็บ (slab) ซึ่งเป็นเทคนิคที่ง่าย เหมาะสำหรับผู้ไม่มีประสบการณ์ในการปั้น แต่สามารถทำให้เกิดเป็นรูปทรงตุ๊กตาผีตาโขนที่น่ารักและมีเอกลักษณ์ในแต่ละชิ้นงาน
ทั้งนี้ วว. ดำเนินงานโครงการเสริมสร้างเศรษฐกิจฐานรากให้กับชุมชนกลุ่มไม้ดอกไม้ประดับด้วยนวัตกรรมเกษตร ด้วยแนวทางมาลัยวิทยสถาน อว. มาตั้งแต่ปี 2564 ประกอบด้วย 4 กิจกรรมย่อย คือ
1) การพัฒนาชุดข้อมูลพื้นฐานไม้ดอกไม้ประดับอัตลักษณ์ประจำถิ่นเพื่อประโยชน์เชิงพาณิชย์
2) การพัฒนาปัจจัยการผลิตในการทำเกษตรปลอดภัยสำหรับไม้ดอกไม้ประดับ
3) การยกระดับระบบการปลูกเลี้ยงไม้ดอกไม้ประดับที่ดีด้วยเกษตรแม่นยำ
4) การพัฒนาเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวและบรรจุภัณฑ์ไม้ตัดดอกและไม้ประดับกระถางส่งตรงผู้บริโภค จากการดำเนินงานโครงการของ วว. ส่งผลให้เกษตรกรและผู้ประกอบการในพื้นที่จังหวัดเลย มีรายได้เพิ่มขึ้นมากกว่า 60%
นอกจากนี้ยังทำให้ลดต้นทุนการผลิต โดยมีการพัฒนาชุดอบไอน้ำสำหรับวัสดุปลูกและการพัฒนาต้นพันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับปลอดโรค ทำให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้นและเกิดความเข้มแข็งกับชุมชน นอกจากนี้ในการดำเนินโครงการยังช่วยให้เกษตรกรในพื้นที่มีเครือข่ายเข้มแข็ง มีการประชาสัมพันธ์ภาพลักษณ์และข้อมูลการผลิตไม้ดอกไม้ประดับไปยังพื้นที่อื่นๆ มีการส่งต่อข้อมูลผ่านระบบออนไลน์ไปยังผู้บริโภค รวมทั้งมีการนำนวัตกรรมเทคโนโลยีช่วยยืดอายุผลผลิตไม้ตัดดอกและไม้กระถางส่งตรงถึงผู้บริโภค ทำให้ผู้บริโภคและเกษตรกรสามารถซื้อขายกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม รับคำแนะนำปรึกษา รับบริการด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม หรือการถ่ายทอดเทคโนโลยี ติดต่อได้ที่ ศูนย์เชี่ยวชาญนวัตกรรมวัสดุ วว. โทร. 0 2577 9000 ,0 2577 9439 โทรสาร 0 2577 9426 เว็บไซต์ www.tistr.or.th อีเมล tistr@tistr.or.th Line@TISTR