กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เผยสรรพคุณของน้ำนมตามตำราเภสัชกรรมไทย พร้อมแนะนำตำรับยาประสะน้ำนม ช่วยบำรุงน้ำนมมารดาหลังคลอด และผักพื้นบ้านที่มีสรรพคุณบำรุงกระดูก ได้แก่ น้ำนมแม่ , น้ำนมโค, และ น้ำนมแพะ ร่วมรณรงค์ให้คนไทยดื่มนมจืดวันละ 2 แก้ว เพื่อการมีสุขภาพที่ดีในวันดื่มนมโลก 2565 พร้อมทั้งแนะนำผักพื้นบ้าน ที่มีแคลเซียมสูง มีสรรพคุณบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรงเช่นเดียวกับน้ำนม
นายแพทย์ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (The Food and Agriculture Organization หรือ FAO ) กำหนดให้วันที่ 1 มิถุนายน ของทุกปี เป็นวันดื่มนมโลก (World Milk Day) ในปี 2565 ข้อมูลจากกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยว่า การที่เด็กตัวเตี้ยเพิ่มมากขึ้น จากร้อยละ 9.7 เป็น 12.9 มีความสอดคล้องกับการดื่มนมของเด็กที่ค่อนข้างน้อย เฉลี่ยเพียงครึ่งแก้วต่อวัน ซึ่งปกติใน 1 วัน เราควร ดื่มนมจืด 2 แก้ว เพื่อการมีสุขภาพที่ดี และมีการเจริญเติบโตหรือพัฒนาการที่สมวัยในเด็ก น้ำนมเป็นแหล่งโปรตีนและแคลเซียมที่สำคัญ ยังอุดมไปด้วยแร่ธาตุต่างๆ ที่จำเป็นต่อร่างกาย เช่น ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม โพแทสเซียม คาร์โบไฮเดรต ไขมัน และวิตามิน ที่มีส่วนช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย รวมถึงการพัฒนาของระบบประสาทและสมอง
ตามศาสตร์เภสัชกรรมไทย น้ำนม จัดเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยา ได้แก่ น้ำนมแม่ มีรสหวานเย็น สรรพคุณ บำรุงกำลัง ช่วยลดการอักเสบ บรรเทาอาการท้องผูก น้ำนมโค มีรสหวานมัน สรรพคุณช่วยบำรุงกำลัง บำรุงร่างกาย และ น้ำนมแพะ มีรสหวานฝาด สรรพคุณบำรุงร่างกาย บรรเทาอาการท้องเสีย บรรเทาอาการไอ เป็นต้น
ดังนั้น ในวันดื่มนมโลกปีนี้ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ขอร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการรณรงค์ให้ความรู้กับประชาชน ให้เห็นประโยชน์และความสำคัญของการดื่มนม และเลือกดื่มนมให้เหมาะสมกับปัญหาสุขภาพที่กำลังประสบอยู่ สำหรับยาสมุนไพรที่มีสรรพคุณบำรุงน้ำนมมารดาหลังคลอด คือ ยาประสะน้ำนม ซึ่งเป็นตำรับยาทางการแพทย์แผนไทย ที่มีประวัติการใช้ตามตำราการแพทย์แผนไทยมาอย่างยาวนาน
และปัจจุบันมีการศึกษาวิจัยเปรียบเทียบประสิทธิผลของยา ดอมเพอริโดน(ยาแผนปัจจุบัน) กับยาประสะน้ำนม ในการกระตุ้นการสร้างน้ำนมในมารดาหลังผ่าตัด พบว่า กลุ่มที่ได้รับยาประสะน้ำนมมีประสิทธิผลทำให้มีปริมาณน้ำนมมากกว่ากลุ่มที่ได้รับยาดอมเพอริโดน อีกทั้ง มารดาหลังคลอดที่ได้รับยาประสะน้ำนมยังไม่พบอาการข้างเคียง หรือภาวะแทรกซ้อนใดๆจากยานี้ เลย
นอกจากน้ำนมจะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับกระดูกและฟันด้วยแร่ธาตุแคลเซียมแล้ว ยังมีผักพื้นบ้านที่อุดมไปด้วย แร่ธาตุแคลเซียม ซึ่งเป็นอีกตัวช่วยอย่างหนึ่งในการบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง เช่น ยอดมะรุม ยอดสะเดา คะน้า ผักแพรว กะเพรา ใบชะพลู ใบเหลียง ฟักทอง ผักบุ้ง ฯลฯ หากนำมาปรุงอาหาร ก็สามารถช่วยบำรุงกระดูกและฟัน ช่วยเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรงได้เช่นเดียวกัน
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับศาสตร์การแพทย์แผนไทยหรือการใช้ยาสมุนไพรในการรักษาโรค สามารถติดต่อที่กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก หมายเลขโทรศัพท์ 0 2149 5678 หรือช่องทางออนไลน์ที่เฟซบุ๊กและไลน์แอดกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
สำหรับวันที่ 6 – 10 กรกฎาคม 2565 นี้ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ร่วมกับภาคีเครือข่าย มีการจัดงานมหกรรมสมุนไพรแห่งชาติ ครั้งที่ 19 ณ ฮอลล์ 11 – 12 อิมแพ็ค เมืองทองธานี