วันที่ 4 กันยายน 2564 เวลา 10.00 น. นายสุรศักดิ์ อักษรกุล รองอธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน ลงพื้นที่ชื่นชมความสำเร็จ การประยุกต์ “ผ้ามัดหมี่ลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ” ในแบบฉบับ “ผ้ายกเมืองนคร” ของร้านกนกศิลป์นคร ที่สามารถพัฒนารูปแบบผ้าทอของกลุ่มให้มีความสวยงามและโดดเด่น โดยมี นายจรัญ อินทสระ พัฒนาการจังหวัดนครศรีธรรมราช พร้อมด้วย นายชัยวุฒิ ครุฑมาศ ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนนครศรีธรรมราช นายจตุพล ศรีดำ ผู้อำนวยการกลุ่มงานส่งเสริมการพัฒนาชุมชน นางสาวนวภัทร หอมหวล ผู้อำนวยการกลุ่มงานยุทธศาสตร์การพัฒนาชุมชน ตลอดจนเจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนอำเภอชะอวด ให้การต้อนรับ ณ ตำบลขอนหาด อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช
“ผ้ายกเมืองนคร” เป็นผ้าพื้นเมืองเอกลักษณ์ของท้องถิ่นจังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นผ้าที่ได้รับการยกย่องมาแต่โบราณว่าสวยงาม แบบอย่างผ้าชั้นดีในหมู่คนชั้นสูงมีชื่อเสียงด้านฝีมือในการทอผ้ายกเป็นเลิศมาตั้งแต่ในอดีต เป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย อัตลักษณ์ที่สำคัญของผ้าทอยกดอกเมืองนคร คือ ผ้าจะยกนูนขึ้นเป็นลวดลายชัดเจนและมีความละเอียดประณีต จนนักท่องเที่ยวต้องหาซื้อผ้ายกเมืองนครไว้ในครอบครอง
สันนิษฐานกันว่ามีการทอผ้าลวดลายสีสันแบบ “ผ้ายกเมืองนคร” กันมาตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลายหรือรัตนโกสินทร์ตอนต้น แบบอย่างการทอผ้าที่มีลักษณะพิเศษสลับซับซ้อนและพิถีพิถันนั้น ว่ากันว่าได้มาจากเมืองไทรบุรี และเมื่อประกอบกับวัสดุที่นำมาทอเป็นสิ่งสูงค่ามีราคา จึงทำให้ผ้ายกเมืองนครได้รับการยกย่องให้เป็นงานประณีตศิลป์ชั้นเยี่ยมมาตั้งแต่รัชกาลสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย จนกลายเป็นเอกลักษณ์ของการทอผ้าที่ขึ้นชื่อในลำดับต้นๆ ของเมืองไทยในเวลาต่อมา แต่เดิมผ้ายกเมืองนครถือเป็นผ้าสำหรับพระบรมวงศานุวงศ์ เจ้าเมือง และขุนนางชั้นสูง ต่อมาจึงมีการดัดแปลงเป็นผ้าสำหรับคหบดี เจ้านายลูกหลานเจ้าเมือง และสามัญชนทั่วไป ใช้นุ่ง สำหรับงานพิธีสำคัญต่างๆ แต่ทว่าเมื่อเวลาผ่านเลยไป มรดกวัฒนธรรมผ้าทอไทยอย่างผ้ายกเมืองนคร แทบจะเหลือสถานะเพียงโบราณวัตถุในพิพิธภัณฑ์ จนกระทั่งสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงฟื้นฟูการผลิต “ผ้ายกเมืองนคร” ให้กลับมาอีกครั้ง
นายสุรศักดิ์ อักษรกุล รองอธิบดีกรมการพัฒนาชุมชนกล่าวว่า สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา ทรงสร้างแรงบันดาลใจและแบ่งปันองค์ความรู้ให้แก่วงการผ้าไทย ทรงมีพระวินิจฉัยนำแนวคิดอันเป็นสากล มาสู่การพัฒนาต่อยอดมรดกภูมิปัญญาผ้าไทย ให้ผ้าไทยเป็นสิ่งแสดงเรื่องราวอัตลักษณ์วัฒนธรรมประจำถิ่น สามารถนำไปออกแบบและตัดเย็บเป็นเครื่องแต่งกาย ที่สวมใส่ได้ในชีวิตประจำวันอย่างเหมาะสมกับทุกเพศ ทุกวัย และทำให้เกิดความรัก ความตระหนัก ให้ผ้าไทยมีชีวิตชีวา คงคุณค่า อยู่สืบไป อีกทั้งยังได้รับพระกรุณาธิคุณ ประทานพระอนุญาตแบบลายมัดหมี่แก่ช่างทอผ้า ชื่อลาย “ผ้ามัดหมี่ลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ” เพื่อเป็นของขวัญปีใหม่และสื่อความหมายถึงการส่งมอบความรักและความสุขให้แก่ชาวไทยทุกคน และประทานอนุญาตให้กลุ่มทอผ้าทุกกลุ่ม ทุกเทคนิค สามารถนำไปใช้ทอผ้า ผลิตผ้าได้ ซึ่งนับเป็นพระกรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้
สำหรับแบบลาย “ผ้ามัดหมี่ลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ” ที่ทุกลวดลายเปี่ยมด้วยความหมาย อาทิ ลาย S หมายถึง Sirivannavari สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา /ลาย S จำนวน 10 แถว หมายถึง พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 /ลายเชิงผ้ารูปหัวใจ หมายถึง ความรักที่พระองค์มีต่อประชาชนชาวไทยทุกคน = Eternal Love /เพื่อเป็นการจุดประกายความคิดในการพัฒนาลวดลายผ้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าไทยให้มีความร่วมสมัย สามารถก้าวสู่ระดับสากลเพื่อวิถีชุมชนที่ยั่งยืน
สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนครศรีธรรมราช ขอเชิญชวนทุกท่านสวมใส่ผ้าไทยในทุกโอกาส ตามพระดำริ “ผ้าไทยใส่ให้สนุก” ของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรีนารีรัตนราชกัญญา
#ผ้าไทยใส่ให้สนุก
#ผ้ามัดหมี่ลายขอเจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ
#ผ้ายกเมืองนคร
#Khoknongna
#CDD
#กรมการพัฒนาชุมชน
#WorldSoilDay
#GlobalSoilPartnership
#UNFAO
#SEPtoSDGs
#SDGforAll@Kmitl
#WorldSoilDayCDD
นครศรีธรรมราช นครแห่งอารยธรรม เราชาวนคร คือ อารยชน มุ่งมั่น สร้างสรรค์ ร่วมกันพัฒนาเมืองนคร
เศรษฐกิจฐานรากมั่นคงและชุมชนพึ่งตนเองได้ ภายในปี 2565 Change for good
สถานีข่าวพัฒนาชุมชนจังหวัดนครศรีธรรมราช รายงาน