ขณะที่สถานการณ์การระบาดของโรค COVID-19 ทั่วโลกมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น แต่แนวโน้มในประเทศจีนกลับลดลงอย่างมาก ทั้งนี้เกิดจากหลายปัจจัยและปัจจัยที่สำคัญอย่างหนึ่งคือการนำการแพทย์แผนจีนมาใช้ร่วมกับการแพทย์แผนปัจจุบัน เพื่อรักษาและป้องกันโรค ส่งเสริมและรักษาสมดุลตามธรรมชาติของร่างกาย
ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 คณะกรรมการสาธารณสุขและสุขภาพแห่งชาติ สาธารณรัฐประชาชนจีน (National Health Commission of the People’s Republic of China) และสำนักงานการแพทย์แผนจีนแห่งชาติ สาธารณรัฐประชาชนจีน (National Administration of Traditional Chinese Medicine of the PCR) ได้ได้ตีพิมพ์หนังสือ “แนวทางการตรวจรักษาโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Guidance for Coronavirus Disease 2019)” ฉบับแปลภาษาอังกฤษ โดยในเนื้อหาได้กล่าวถึง การป้องกัน การควบคุม การตรวจวินิจฉัย และการจัดการโรค รวมถึงการนำหลักการแพทย์แผนจีนและยาจีนมาใช้รักษาผู้ป่วย
โรคปอดอักเสบจากการติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) มีลักษณะการเกิดโรคจัดอยู่ในกลุ่มอี้ปิ้ง (疫病) ซึ่งคำว่า “อี้” (疫) หมายถึงโรคติดต่อ เกิดจากการได้รับปัจจัยก่อโรคภายนอก “อี้ลี่ (疫戾)” เข้ากระทบ ตำแหน่งการเกิดโรคอยู่บริเวณปอดและม้าม ปัจจัยก่อโรคเด่นคือ “ความชื้น ความร้อน พิษร้อน และเลือดคั่ง” ดังนั้นการเลือกใช้ยาจึงเลือกใช้ตัวยาที่ระบายความร้อนที่ปอด ขับชื้นและขับพิษ โดยตำรับพื้นฐานที่ประกาศให้ใช้รักษาโรคในทุกระยะ (แต่ไม่ให้ใช้ในการป้องกัน) คือ ตำรับชิงเฟ่ยผายตู๋ทัง (清肺排毒汤,ตำรับระบายปอดร้อนขับพิษ) และแนะนำให้ผู้ป่วยดื่มน้ำข้าวต้มตามหลังรับประทานยา โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการคอแห้ง สารน้ำพร่อง เนื่องจากน้ำข้าวต้มช่วยบำรุงกระเพาะอาหาร สร้างสารน้ำ และระงับอาการกระหายน้ำ
ทั้งนี้แพทย์แผนจีนที่ให้การรักษาจะปรับเพิ่ม-ลดตัวยาหรือขนาดยาให้เหมาะสมในผู้ป่วยแต่ละรายโดยอาศัยหลักการวินิจฉัยแยกกลุ่มอาการโรคทางการแพทย์แผนจีน (辨证论治)
นอกจากนี้ยังมีการประกาศ “แนวทางการตรวจรักษาโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ฉบับที่ 1” ของมณฑลหูเป่ย นำเสนอตำรับยา 2 ตำรับที่สามารถนำมาป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ด้วยวิธีการชงดื่มหรือต้มดื่มเป็นน้ำสมุนไพร
โดยตำรับที่ 1 ประกอบด้วยตัวยา ชางจู๋ (苍术, Atractylodis Rhizoma, โกฐเขมา) 3g, จินอิ๋นฮวา (金银花, Lonicerae Japonicae Flos, ดอกสายน้ำผึ้ง) 5g, เฉินผี (陈皮, Citri Reticulatae Pericarpium, ผิวส้มจีน) 3g, หลูเกิน (芦根, Phragmitis Rhizoma, อ้อน้อย) 2g, ซังเย่ (桑叶, Mori Folium, ใบหม่อน) 2g, เซิงหวงฉี (生黄芪Astragali Radix) 10g ซึ่งมีสรรพคุณ ขับความร้อนระบายความชื้น ปรับสมดุลระบบการทำงานของปอดและม้าม และเสริมสร้างเจิ้งชี่ (ภูมิต้านทานของร่างกาย) โดยแช่น้ำร้อนดื่มแทนน้ำชา ติดต่อกันเป็นเวลา 7-10 วัน
และตำรับที่ 2 ประกอบด้วยตัวยา เซิงหวงฉี (生黄芪, Astragali Radix) 10g , ฉ่าวไป๋จู๋ (炒白术, Atractylodes Macrocephalae Rhizoma) 10g, ฝางเฟิง (防风, Saposhnikoviae Radix) 10g, ก้วนจ้ง (贯众,Dryopteridis Crassirhizomatis Rhizoma) 6g , จินอิ๋นฮวา (金银花, Lonicerae Japonicae Flos, ดอกสายน้ำผึ้ง) 10g, เพ่ยหลาน (佩兰,Eupatorii Herba) 10g , เฉินผี (陈皮, Citri Reticulatae Pericarpium, ผิวส้มจีน) 6g ซึ่งมีสรรพคุณ ขับพิษร้อน กระจายลมร้อน ปรับสมดุลระบบการทำงานของปอดและม้าม และเสริมสร้างเจิ้งชี่ โดยต้มดื่มทานวันละ 1 ชุด แบ่งรับประทานวันละ 2 ครั้ง (เช้า-เย็น) ติดต่อกันเป็นเวลา 7-10 วัน