สมุนไพรน่ารู้ อภัยภูเบศร : ขนุน ยาล้างลำไส้ ช่วยถ่ายพิษ

เคยมีกระแสสวนทวารล้างพิษลำไส้ให้เห็นกันเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ด้วยความคิดที่ว่า การล้างลำไส้จะช่วยให้ห่างไกลจกมะเร็ง ช่วยให้ลดน้ำหนักหรือบางรายเข้าใจว่าการล้างลำไส้จะช่วยให้แก้ปัญหาการท้องผูกได้นั่นเอง ซึ่งก็ไม่ถูกทั้งหมด การขับถ่ายของเสียลดการหมักหมมตกค้างในลำไส้เป็นส่งที่ควรทำ แต่ต้องไม่ไปกระทบต่อสมดุลของผนังลำไส้

วัฒนธรรมการล้างพิษบ้านเรา มีในคนล้านนา เขามีวิธีให้ลูกหลานล้างลำไส้อย่างแยบยล โดยใน ‘วันปากปี๋ หรือวันที่สามของประเพณีปีใหม่ (วันสงกรานต์) คนล้านนาจะกินแกงขนุนกันทุกครอบครัว เพราะเชื่อว่าจะหนุนส่งชีวิตให้เจริญก้าวหน้า นับเป็นวัฒนธรรมด้านอาหารและสุขภาพที่น่าสนใจยิ่ง เนื่องจากขนุนอ่อนอุดมไปด้วยเส้นใยที่ดูดซับสารพิษ และเป็นอาหารของโปรไบโอติกส์ในลำไส้ของเรา ทั้งมีคุณสมบัติหล่อลื่น ไม่กระตุ้น ไม่ระคายเคือง ช่วยทำให้การขับถ่ายเป็นธรรมชาติ ขนุนอ่อนจึงเป็นพนักงานทำความสะอาดลำไส้อย่างดี รสฝาดอ่อนๆ ยังช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ด้วย ขนุนอ่อนไม่ร้อนเหมือนขนุนสุก คนหนุ่มสาวซึ่งอยู่ในวัยปิตตะหรือธาตุไฟกำลังแรง ก็กินได้

ขนุนสุกมีความหอมหวาน และให้เมือกซึ่งช่วยการหล่อลื่นของลำไส้ รับประทานมากๆ จะช่วยระบาย คนสูงอายุมักจะมีปัญหาท้องผูกที่เกิดจากความเย็นและแห้งของร่างกาย หรือที่การแพทย์แผนไทยเรียกว่า เกิดการกำเริบของวาตะ การกินยาถ่ายชนิดกระตุ้นลำไส้เป็นประจำนั้นจะทำลายกลไกธรรมชาติและทำให้ติดยาระบาย แต่ขนุนสุกมีความร้อน ความหล่อลื่นชุ่มชื้น ให้กากใยที่อ่อนนุ่มทำให้เกิดการระบายอย่างธรรมชาติ จึงเหมาะอย่างยิ่งที่จะเป็นยาระบายสำหรับผู้สูงอายุที่ไม่เป็นเบาหวาน

ขนุนสุกเป็นผลไม้ให้พลังงานอย่างทันอกทันใจ เพราะมีทั้งซูโครสและฟรุกโตส และอุดมไปด้วยวิตามินและเกลือแร่ วิตามินเอและสารฟลาโวนอยด์ที่มีอยู่มากในขนุนทำให้เยื่อบุต่างๆ ในร่างกายและผิวหนังแข็งแรง ป้องกันปอด ช่องปาก และผิวหนังให้ห่างไกลจากมะเร็ง มีวิตามินซีสูง ช่วยต้านการติดเชื้อและอันตรายจากรังสี ขนุนยังมีวิตามินบีช่วยบำรุงประสาทซึ่งไม่ค่อยพบในผลไม้ชนิดอื่น

ตำรับอาหาร

ยำขนุนอ่อน (สูตรแม่พี่เต้ย)

ส่วนประกอบ

ขนุนอ่อนปอกเปลือก                    4-5       แว่น

น้ำพริกแกงเผ็ด                           3          ช้อนโต๊ะ

หมูสับ                                       3-4       ขีด

มะเขือเทศสีดา                           3          ขีด

ใบมะกรูดซอย                            1/2       ถ้วย

ผักชีหั่นฝอย                               1/2      ถ้วย

น้ำตาลปี๊บ                                 1          ช้อนโต๊ะ

เกลือป่น                                    1          ช้อนชา

น้ำปลาดี                                    2          ช้อนโต๊ะ

กระเทียมเจียว                            2          ช้อนโต๊ะ

วิธีทำ

  1. ต้มขนุนอ่อนให้ค่อนข้างเปื่อย นำไปโขลกกับน้ำพริกแกงพอละเอียด ใส่หมูสับ น้ำตาลปี๊บ น้ำปลา เกลือ ใช้สากเคล้าพอเข้ากัน ใส่มะเขือเทศลงไปตำพอแตก
  2. เจียวกระเทียม ตักกระเทียมขึ้นพักไว้ เหลือน้ำมันในกระทะประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ
  3. นำขนุนที่โขลกไว้ลงไปผัด ชิมรส อาจปรุงรสเพิ่มเติมตามชอบ ผัดไปจนเริ่มแห้ง ดับไฟ ใส่ใบมะกรูดซอยลงไปคนให้ทั่ว ก่อนเสิร์ฟโรยผักชีและกระเทียมเจียว