กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับองค์กรภาคีเครือข่าย ทั้งภาครัฐและภาคประชาสังคม กำหนดให้วันที่ 1 กรกฎาคม ของทุกปี เป็นวันรณรงค์ตรวจเอชไอวี เพื่อสร้างความตระหนัก และส่งเสริมการตรวจเอชไอวี ให้เป็นเรื่องปกติ เพื่อทราบสถานะการติดเชื้อของตนเอง และเข้าสู่ระบบบริการสุขภาพโดยเร็ว ลดผู้ติดเชื้อ รายใหม่ ลดการเสียชีวิตจากเอดส์
วันที่ 2 กรกฎาคม 2567 นายแพทย์วีรวัฒน์ มโนสุทธิ นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ โฆษกกรมควบคุมโรค กล่าวว่า จากสถานการณ์เอชไอวีประเทศไทย ในปี 2566 คาดว่ามีผู้ติดเชื้อเอชไอวี จำนวน 576,397 คน (ข้อมูลจาก Thailand Spectrum-AEM, 12 มี.ค. 2567) และมีผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่รู้สถานะการติดเชื้อของตนเอง จำนวน 522,581 คน คิดเป็นร้อยละ 90 (ข้อมูลจากระบบสารสนเทศการให้บริการผู้ติดเชื้อเอชไอวี/ผู้ป่วยเอดส์แห่งชาติ) จะเห็นได้ว่า มีผู้ติดเชื้อจำนวนไม่น้อยที่ยังไม่ทราบสถานะการติดเชื้อของตนเอง โดยอาจเกิดจากหลากหลายสาเหตุ เช่น มองว่าตัวเองไม่เสี่ยง ไม่กล้าไปตรวจที่สถานบริการสุขภาพ กังวลเรื่องผลตรวจ กังวลเรื่องค่าใช้จ่าย และไม่รู้ว่ามีทางเลือกอื่นๆ ที่ง่าย สะดวก และตรวจได้ด้วยตนเองได้แล้ว
การติดเชื้อเอชไอวีส่วนใหญ่เกิดจากพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนที่ไม่รู้จักโดยไม่ใช้ถุงยางอนามัย การใช้เข็มฉีดสารเสพติดที่ไม่ปลอดภัย เป็นต้น คนไทยสามารถตรวจการติดเชื้อเอชไอวี ฟรี ปีละ 2 ครั้ง ภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพียงแค่นำบัตรประจำตัวประชาชนไปยื่นขอตรวจที่โรงพยาบาลใกล้บ้าน
นายแพทย์วีรวัฒน์ กล่าวต่อว่า ทางเลือกที่ทำให้การตรวจเอชไอวีเป็นเรื่องง่าย และสามารถตรวจได้ด้วยตนเอง คือ ชุดตรวจคัดกรองการติดเชื้อเอชไอวีด้วยตนเอง (HIV self-test) ปัจจุบันมี 2 ชนิด คือ ชุดตรวจ ที่ตรวจจากเลือดเจาะปลายนิ้ว รู้ผลภายใน 1-15 นาที และชุดตรวจที่ตรวจจากน้ำในช่องปาก รู้ผลภายใน 20 นาที โดยสามารถตรวจหลังมีความเสี่ยงมาประมาณ 21-90 วัน โดยศึกษาได้ในเอกสารกำกับที่อยู่ภายในชุดตรวจ ซึ่งประชาชนทุกสิทธิการรักษา สามารถขอรับชุดตรวจคัดกรองเอชไอวีด้วยตนเองได้ฟรีผ่านเมนูกระเป๋าสุขภาพในแอปพลิเคชันเป๋าตัง หรือซื้อได้ที่ร้านขายยาทั่วไป และหากผลการตรวจด้วยตนเองเป็นบวก ต้องไปตรวจยืนยันและเข้าสู่ระบบการรักษาโดยเร็วที่โรงพยาบาลต่อไป
กรมควบคุมโรค เชิญชวนทุกคน เปลี่ยนความกังวลเป็นความมั่นใจ ด้วยการตรวจเอชไอวี ให้เป็นเรื่องปกติ เหมือนการตรวจสุขภาพทั่วไป ตรวจฟรี ตรวจง่าย ตรวจได้ด้วยตัวเอง ตรวจเอชไอวี เพื่อรู้สถานะ และป้องกันการถ่ายทอดเชื้อไปสู่ผู้อื่น หากพบว่าติดเชื้อเอชไอวี สามารถเข้าสู่ระบบการรักษาด้วยยาต้านไวรัสฟรี ครอบคลุม ทุกสิทธิการรักษา และเน้นย้ำ กินยาเร็ว สม่ำเสมอ พบแพทย์ตามนัดและติดตามการรักษาอย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้ผู้ติดเชื้อสามารถกดปริมาณไวรัสในกระแสเลือดให้เหลือน้อย จนไม่ถ่ายทอดเชื้อเอชไอวีไปยังผู้อื่น นำไปสู่การมีสุขภาพที่ดี สามารถทำงานและใช้ชีวิตได้ตามปกติ สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ 1422 สายด่วนกรมควบคุมโรค กรมควบคุมโรคห่วงใย อยากเห็นคนไทยมีสุขภาพดี