กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ขอเชิญชวนพุทธศาสนิกชน ใช้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยและสมุนไพร ดูแลสุขภาพกาย ใจ สังคม ป้องกันโรค เนื่องในวันมาฆบูชา ในอดีต ได้บันทึกจารึกในพระไตรปิฎก พบว่า มีการใช้สมุนไพรรักษาโรค กว่า 300 ชนิด ขณะนี้กรมฯ ได้เร่งสำรวจตรวจสอบ สังคายนา ถอดรหัส จำนวนตำรับยาสรรพคุณสมุนไพร ในสถานที่สำคัญของชาติ กว่า 1 แสนรายการตำรายา และล่าสุด ได้รับการประกาศคุ้มครองเป็นตำรับยาแผนไทยของชาติไปแล้วกว่า 5 หมื่นตำรับ 850 ตำรา และ 536 แผ่นศิลาจารึก
นายแพทย์ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า วันมาฆบูชา เป็นวันสำคัญวันหนึ่งในวันพุทธศาสนา เป็นวันที่พระพุทธเจ้าประทานพระโอวาทปาติโมกข์ ในวันเพ็ญเดือนสาม ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 นับเป็นหลักธรรมคำสอน ซึ่งถูกบันทึกจารึกไว้ในพระไตรปิฎก เป็นคัมภีร์ของพระพุทธศาสนา แต่เมื่อได้ศึกษาแล้ว พบว่า ยังมีเรื่องการเยียวยา การบำบัดรักษาความเจ็บป่วย การดูแลสุขภาพ การกินอาหาร และการใช้สมุนไพรของ พระภิกษุสงฆ์ ในอดีตกาลมีการบันทึกจารึกในพระไตรปิฎก ว่ามีการใช้สมุนไพรในการรักษาโรค กว่า 300 ชนิด อีกด้วย
ตลอดทศวรรษ ที่ผ่านมา กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ร่วมกับเครือข่าย ได้สำรวจพบ ตำรับ ตำรายา ในสถานที่สำคัญ เช่น วัดวาอารามทั่วประเทศ และ หอสมุดแห่งชาติ กว่า 100,000 รายการตำราในรูปแบบเอกสารโบราณ คัมภีร์ ใบลาน สมุดข่อยฯลฯ และพบมีบางส่วน จากตระกูล ชุมชน บุคคล เป็นต้น จากการประชุมคณะอนุกรรมการคุ้มครองตำรับตำราการแพทย์แผนไทย โดยผู้ทรงคุณวุฒิด้านภาษาโบราณ ผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพร แพทย์แผนไทยฯลฯ พบว่า มีรายการตำรับยาแผนไทยได้รับการประกาศคุ้มครองเป็นตำรับยาแผนไทยของชาติไปแล้ว 51,880 ตำรับ 850 ตำรา 536 แผ่นศิลาจารึก ทั้งตำรานวดไทย และตำราท่าฤาษีดัดตน 80 ท่า 82 ตน และในจำนวนนี้ได้รับการสังเคราะห์ สังคายนา ตำรับยาที่มีศักยภาพใช้ได้จริงในระบบบริการ เป็นตำรับยาแผนไทยแห่งชาติ 324 ตำรับ มีที่มาจาก ศิลาจารึกวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร และ วัดราชโอรสารามราชวรวิหาร เป็นต้น
ทางด้าน ดร.นันทศักดิ์ โชติชนะเดชาวงศ์ ผู้อำนวยการกองคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้านไทย ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า นอกจากนี้ ยังพบตำรายาใหม่ เรียกว่า ตำราสรรพคุณยาของวัดสามแก้ว จังหวัดชุมพร ซึ่งมีอายุกว่า 100 ปี รวมทั้งตำราฤาษีดัดตน วัดบวรนิเวศวิหาร เป็นต้น ล่าสุด กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ได้ประสานความร่วมมือและเร่งรัดค้นหาสืบเสาะสำรวจตำรับ ตำรา ทั้งในหอสมุดส่วนกลาง และ ส่วนภูมิภาค กว่า 12 แห่ง ซึ่งปรากฎตามวัดวาอารามที่มีอยู่อีกจำนวนมาก และ ได้ดำเนินการประสานความร่วมมือไปยังสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ที่กำกับดูแลวัดทั่วประเทศ ได้ช่วยประสานสำรวจรวบรวมตำรับ ตำรา ที่สำคัญต่อภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย อีกด้วย
นอกจากนี้ ทางกรมฯ ได้ประชาสัมพันธ์ ขอความร่วมมือให้ประชาชน ร่วมสำรวจ หรือแจ้งข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับตำรับ ตำรา ที่สำคัญต่อภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย ตามวัดวาอารามต่างๆ ทั่วราชอาณาจักร โดยสามารถประสาน ไปได้ที่กองคุ้มครองส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและแพทย์พื้นบ้านไทย กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เบอร์โทรศัพท์ 02 149 5607 E-mail Indi.dtam@gmail.com