วันที่ 27 พฤศจิกายน 2566 กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) ร่วมลงนามบันทึกความเข้าใจว่าด้วยความร่วมมือการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อแก้ไขปัญหาการใกล้สูญพันธุ์ของโลมาอิรวดี ในบริเวณทะเลสาบสงขลา ร่วมกับอีก 4 หน่วยงาน ประกอบด้วย กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช (อส.) สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) กรมทางหลวงชนบท และกรมประมง ในโอกาสนี้ นายจตุพร บุรุษพัฒน์ ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และนายมนตรี เดชาสกุลสม รองปลัดกระทรวงคมนาคม ร่วมเป็นสักขีพยานฯ ในการนี้นายเถลิงศักดิ์ เพ็ชรสุวรรณ รองปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รักษาราชการแทนอธิบดีกรม ทช. นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง รักษาราชการแทนกรม อส. นายจิรวัฒน์ ระติสุนทร รองเลขาธิการ สผ. นายอภิรัฐ ไชยวงศ์น้อย อธิบดีกรมทางหลวงชนบท และนายบัญชา สุขแก้ว รองอธิบดีกรมประมง รักษาราชการแทนอธิบดีกรมประมง ร่วมลงนามในบันทึกความเข้าใจว่าด้วยความร่วมมือการอนุรักษ์ฯ นอกจากนี้นางสุมนา ขจรวัฒนากุล ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง พร้อมด้วยคณะผู้บริหารและเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ร่วมเป็นสักขีพยาน ณ หอประชุมราชรถสโมสร กระทรวงคมนาคม กรุงเทพฯ
นางสุมนา ขจรวัฒนากุล ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง กล่าวว่า การลงนามบันทึกความเข้าใจว่าด้วยความร่วมมือการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในครั้งนี้ เพื่อบูรณาการความร่วมมือระหว่างหน่วยงานให้มีความชัดเจนเป็นรูปธรรม และนำไปสู่การปฏิบัติได้ในการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในบริเวณทะเลสาบสงขลา เพื่อแก้ไขปัญหาการใกล้สูญพันธุ์ของโลมาอิรวดีในทะเลสาบสงขลา โดยในเบื้องต้นได้มีการจัดทำแผนอนุรักษ์โลมาอิรวดีทะเลสาบสงขลา ระยะ 5 ปี ระหว่างปี 2567 – 2571 ประกอบด้วย 6 แผนงาน ได้แก่ 1) การลดภัยคุกคามที่เป็นอันตรายต่อโลมาอิรวดีและแหล่งที่อยู่อาศัย 2) การฟื้นฟูความสมบูรณ์ของทะเลสาบสงขลาและการเพิ่มปริมาณสัตว์น้ำ 3) การศึกษาวิจัยนิเวศวิทยาและชีววิทยาของโลมาอิรวดีในทะเลสาบสงขลา 4) การวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี เพื่อเพิ่มประชากรโลมาอิรวดีทะเลสาบสงขลา 5) การดำเนินงานอนุรักษ์โลมาอิรวดีและการเสริมสร้างเศรษฐกิจชุมชนที่ยั่งยืน และ 6) การบริหารจัดการแผนอนุรักษ์โลมาอิรวดีทะเลสาบสงขลา เพื่อปกป้องคุ้มครองโลมาอิรวดี และฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติของทะเลสาบสงขลาอย่างยั่งยืนต่อไป
โดยที่ผ่านมา กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ได้ดำเนินการศึกษาวิจัย สำรวจ และติดตามประชากรโลมาอิรวดีในทะเลสาบสงขลาตอนบน ปัจจุบันมีเพียง 14-20 ตัว จากสถิติการตายของโลมาอิรวดีระหว่างปี พ.ศ. 2549 ถึง 2565 มีการตายเกยตื้นเฉลี่ยปีละ 4 ตัว โลมาอิรวดีแห่งทะเลสาบสงขลาเป็นเอกลักษณ์ที่ทั่วโลกมีเพียง 5 ประชากรย่อยเท่านั้นที่อาศัยอยู่ในแหล่งน้ำจืด หากประเทศไทยไม่สามารถอนุรักษ์โลมาอิรวดีกลุ่มนี้ไว้ได้ นับเป็นความสูญเสีย ในระดับสากล ซึ่งเมื่อสูญเสียไปแล้วก็ไม่สามารถทดแทนได้ เป็นภาพลักษณ์ที่สะท้อนถึงความอ่อนแอ ของการบริหารจัดการเพื่อการอนุรักษ์ ตั้งแต่ระดับท้องถิ่นจนถึงระดับประเทศ ดังนั้น การวางแผน อนุรักษ์โลมาอิรวดีในทะเลสาบสงขลาตอนบนจึงเป็นเรื่องสำคัญที่จำเป็นต้องดำเนินการอย่างเร่งด่วน ซึ่งพิธีลงนามบันทึกความเข้าใจฯ ในวันนี้นับว่าเป็นการเริ่มต้นที่ดี ในการบูรณาการร่วมมือของส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง อันจะนำไปสู่แนวทางการแก้ไขปัญหาวิกฤติโลมาอิรวดี ในทะเลสาบสงขลา เพื่ออนุรักษ์โลมาอิรวดีอย่างยั่งยืนต่อไป “นางสุมนา ขจรวัฒนากุล กล่าวทิ้งท้าย”