กระทรวงมหาดไทยขับเคลื่อนภารกิจ “บำบัดทุกข์ บำรุงสุข” โดยมอบหมายให้กรมโยธาธิการและผังเมืองดำเนินการจัดทำผังภูมิสังคมฯ (Geo – social Map) โดยดำเนินการทำข้อมูลในเรื่องแหล่งน้ำและที่อยู่ของน้ำตามสภาพข้อเท็จจริงที่เคยเป็นมาตั้งแต่ในอดีตจากผู้ที่รู้จริง นั่นคือ “พี่น้องประชาชนที่อาศัยอยู่ในชุมชน/ตำบล/หมู่บ้าน” ปัจจุบันดำเนินการครบทั้ง 76 จังหวัด 878 อำเภอ 7,255 ตำบล และได้จัดส่งแผนงานโครงการ/กิจกรรมพัฒนาตามผังภูมิสังคมแล้ว รวมจำนวน 88,085 โครงการ โดยเป็นโครงการตามแนวพระราชดำริ จำนวน 29,248 โครงการ และมีการขับเคลื่อนกิจกรรม/โครงการไปสู่การปฏิบัติ จำนวน 296 อำเภอ
นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย กล่าวในการประชุมขับเคลื่อนและติดตามนโยบายของรัฐบาลและภารกิจสำคัญของกระทรวงมหาดไทย เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม 2566 ณ ห้องประชุมราชบพิธ ชั้น 5 อาคารดำรงราชานุสรณ์ กระทรวงมหาดไทย เน้นย้ำให้ผู้ว่าราชการจังหวัดคัดเลือกแหล่งน้ำในพื้นที่เพื่อดำเนินโครงการพัฒนาฟื้นฟูและแก้ไขปัญหาแหล่งน้ำในพื้นที่จังหวัด เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 โดยจังหวัดสามารถพิจารณาดำเนินการในแหล่งน้ำได้มากกว่า 1 แห่ง รวมทั้งสามารถพิจารณาใช้ประโยชน์จากฐานข้อมูลที่ได้จากการจัดทำผังภูมิสังคมเพื่อการบริหารจัดการน้ำหมู่บ้าน/ชุมชนแบบบูรณาการอย่างยั่งยืน (Geo – social Map) ของจังหวัดในการพิจารณาคัดเลือกแหล่งน้ำ ทั้งนี้ ขอให้พิจารณาประสานหารือร่วมกับสำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัด สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด สำนักงานส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นจังหวัด สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด และผู้นำท้องถิ่น เพื่อพิจารณาคัดเลือกแหล่งน้ำในพื้นที่ และให้ตรวจสอบแหล่งน้ำในพื้นที่ โดยหากแหล่งน้ำในพื้นที่ตำบล/หมู่บ้านใดมีสภาพเสื่อมโทรม ขอให้พิจารณาดำเนินการบูรณะ ซ่อมแซม และฟื้นฟูให้มีสภาพดีดังเดิม และหากแหล่งน้ำใดที่หมดสภาพการเป็นแหล่งน้ำ ขอให้พิจารณาแก้ไขผ่านการดำเนินการต่าง ๆ อาทิ การดำเนินการของกรมที่ดินในการขับเคลื่อนแนวทางบูรณาการแก้ไขปัญหาการบุกรุกแหล่งน้ำหรือที่สาธารณประโยชน์/น้ำท่วม/ภัยแล้ง ด้วยการใช้ภาพถ่ายทางอากาศ
นายพงศ์รัตน์ ภิรมย์รัตน์ อธิบดีกรมโยธาธิการและผังเมือง กล่าวเพิ่มเติม กรมโยธาธิการและผังเมืองได้ดำเนินโครงการจัดทำผังภูมิสังคมเพื่อการบริหารจัดการน้ำหมู่บ้าน/ชุมชน แบบบูรณาการอย่างยั่งยืน (Geo-social Map) ครบทั้ง 76 จังหวัด 878 อำเภอ 7,255 ตำบล ซึ่งประกอบด้วยกลุ่มข้อมูล 4 กลุ่มข้อมูล ดังนี้ (1) กลุ่มข้อมูลพื้นฐาน (2) กลุ่มข้อมูลพื้นฐานทางสังคม (3) กลุ่มข้อมูลปัญหา และ(4) กลุ่มข้อมูลเสนอแนะปัญหา รวมจำนวน 25 ชั้นข้อมูล ซึ่งการจัดทำผังภูมิสังคมฯ จะนำองค์ประกอบและสัญลักษณ์ที่เกี่ยวข้องกันมาเขียนในผังภูมิสังคมฯ และนำลงในระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพมากขึ้น โดยมีแผนงานโครงการ/กิจกรรมพัฒนาตามผังภูมิสังคม รวมจำนวน 88,085 โครงการ โดยเป็นโครงการตามแนวพระราชดำริ จำนวน 29,248 โครงการ และมีการขับเคลื่อนกิจกรรม/โครงการไปสู่การปฏิบัติ จำนวน 296 อำเภอ ดังนี้ 1) โครงการขนาดเล็ก (S) ดำเนินการแล้ว จำนวน 178 โครงการ 2) โครงการขนาดปานกลาง (M) ดำเนินการแล้ว จำนวน 45 โครงการ 3) โครงการขนาดใหญ่ (L) ดำเนินการแล้ว จำนวน 4 โครงการ 4) โครงการขนาดใหญ่พิเศษ (XL) ดำเนินการแล้ว จำนวน 2 โครงการ โดยมีการบูรณาการหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้แก่ องค์การบริหารส่วนจังหวัด หน่วยทหารในพื้นที่ กรมชลประทาน กรมทางหลวง กรมทางหลวงชนบท กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น องค์การบริหารส่วนตำบล คณะกรรมการจัดทำผังภูมิสังคมฯ ระดับจังหวัด ระดับอำเภอ คณะทำงานจัดทำผังภูมิสังคมฯ ระดับตำบล และระดับหมู่บ้าน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ ข้าราชการ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำชุมชน 7 ภาคีเครือข่าย และประชาชนจิตอาสาในพื้นที่ ร่วมดำเนินโครงการ ซึ่งถือเป็นการร่วมมือร่วมใจกันของทุกภาคีเครือข่ายในการแก้ไขปัญหาตามความต้องการของพี่น้องประชาชน เกิดการพัฒนาเมืองอย่างเป็นระบบและยั่งยืน